Stanislaw Barszczak, Homecoming by Magellan

Ferdinand Magellan (1480 – 27 April 1521) was a Portuguese explorer who organised the Spanish expedition to the East Indies from 1519 to 1522, resulting in the first circumnavigation of the Earth, completed by Juan Sebastián Elcano. Born into a Portuguese noble family in around 1480, Magellan became a skilled sailor and naval officer and was eventually selected by King Charles I of Spain to search for a westward route to the Maluku Islands (the “Spice Islands”). Commanding a fleet of five vessels, he headed south through the Atlantic Ocean to Patagonia, passing through the Strait of Magellan into a body of water he named the “peaceful sea” (the modern Pacific Ocean). Despite a series of storms and mutinies, the expedition reached the Spice Islands in 1521 and returned home via the Indian Ocean to complete the first circuit of the globe. Magellan did not complete the entire voyage, as he was killed during the Battle of Mactan in the Philippines in 1521. His gift, the Santo Niño de Cebu image remains one of his legacies during his arrival.Magellan had already reached the Malay Archipelago in Southeast Asia on previous voyages traveling east (from 1505 to 1511–1512). By visiting this area again but now travelling west, Magellan achieved a nearly complete personal circumnavigation of the globe for the first time in history.The Magellanic penguin is named after him, as he was the first European to note it Magellan’s navigational skills have also been acknowledged in the naming of objects associated with the stars, including the Magellanic Clouds, now known to be two nearby dwarf galaxies; the twin lunar craters of Magelhaens and Magelhaens A; and the Martian crater of Magelhaens.Magellan was born in northern Portugal in around 1480, either at Vila Nova de Gaia, near Porto, in Douro Litoral Province, or at Sabrosa, near Vila Real, in Trás-os-Montes e Alto Douro Province. He was the son of Rodrigo de Magalhães, Alcaide-Mor of Aveiro (1433–1500, son of Pedro Afonso de Magalhães and wife Quinta de Sousa) and wife Alda de Mesquita and brother of Leonor or Genebra de Magalhães, wife with issue of João Fernandes Barbosa.In March 1505 at the age of 25, Magellan enlisted in the fleet of 22 ships sent to host D. Francisco de Almeida as the first viceroy of Portuguese India. Although his name does not appear in the chronicles, it is known that he remained there eight years, in Goa, Cochinand Quilon. He participated in several battles, including the battle of Cannanore in 1506, where he was wounded. In 1509 he fought in the battle of Diu. He later sailed under Diogo Lopes de Sequeira in the first Portuguese embassy to Malacca, with Francisco Serrão, his friend and possibly cousin. In September, after arriving at Malacca, the expedition fell victim to a conspiracy ending in retreat. Magellan had a crucial role, warning Sequeira and saving Francisco Serrão, who had landed.In 1511, under the new governor Afonso de Albuquerque, Magellan and Serrão participated in the conquest of Malacca. After the conquest their ways parted: Magellan was promoted, with a rich plunder and, in the company of a Malay he had indentured and baptized, Enrique of Malacca, he returned to Portugal in 1512. Serrão departed in the first expedition sent to find the “Spice Islands” in the Moluccas, where he remained. He married a woman from Amboina and became a military advisor to the Sultan of Ternate, Bayan Sirrullah. His letters to Magellan would prove decisive, giving information about the spice-producing territories.

After taking a leave without permission, Magellan fell out of favour. Serving in Morocco, he was wounded, resulting in a permanent limp. He was accused of trading illegally with the Moors. The accusations were proved false, but he received no further offers of employment after 15 May 1514. Later on in 1515, he got an employment offer as a crew member on a Portuguese ship, but rejected this. In 1517 after a quarrel with King Manuel I, who denied his persistent demands to lead an expedition to reach the spice islands from the east (i.e., while sailing westwards, seeking to avoid the need to sail around the tip of Africa, he left for Spain. In Seville he befriended his countryman Diogo Barbosa and soon married the daughter of Diogo’s second wife, María Caldera Beatriz Barbosa. They had two children: Rodrigo de Magalhães and Carlos de Magalhães, both of whom died at a young age. His wife died in Seville around 1521.Meanwhile, Magellan devoted himself to studying the most recent charts, investigating, in partnership with cosmographer Rui Faleiro, a gateway from the Atlantic to the South Pacific and the possibility of the Moluccas being Spanish according to the demarcation of the Treaty of Tordesillas…Christopher Columbus‘s voyages to the West (1492–1503) had the goal of reaching the Indies and to establish direct commercial relations between Spain and the Asian kingdoms. The Spanish soon realized that the lands of the Americas were not a part of Asia, but a new continent. The 1494 Treaty of Tordesillas reserved for Portugal the eastern routes that went around Africa, and Vasco da Gama and the Portuguese arrived in India in 1498.Castile (Spain) urgently needed to find a new commercial route to Asia. After the Junta de Toro conference of 1505, the Spanish Crown commissioned expeditions to discover a route to the west. Spanish explorer Vasco Núñez de Balboa reached the Pacific Ocean in 1513 after crossing the Isthmus of Panama, and Juan Díaz de Solís died in Río de la Plata in 1516 while exploring South America in the service of Spain.In October 1517 in Seville, Magellan contacted Juan de Aranda, Factor of the Casa de Contratación. Following the arrival of his partner Rui Faleiro, and with the support of Aranda, they presented their project to the Spanish king, Charles I, future Holy Roman Emperor Charles V. Magellan’s project, if successful, would realize Columbus’ plan of a spice route by sailing west without damaging relations with the Portuguese. The idea was in tune with the times and had already been discussed after Balboa’s discovery of the Pacific. On 22 March 1518 the king named Magellan and Faleiro captains so that they could travel in search of the Spice Islands in July. He raised them to the rank of Commander of the Order of Santiago. The king granted them:Monopoly of the discovered route for a period of ten years;Their appointment as governors of the lands and islands found, with 5% of the resulting net gains;A fifth of the gains of the travel;The right to levy one thousand ducats on upcoming trips, paying only 5% on the remainder;Granting of an island for each one, apart from the six richest, from which they would receive a fifteenth.The expedition was funded largely by the Spanish Crown, which provided ships carrying supplies for two years of travel. Expert cartographer Jorge Reinel and Diogo Ribeiro, a Portuguese who had started working for Charles V in 1518[17] as a cartographer at the Casa de Contratación, took part in the development of the maps to be used in the travel. Several problems arose during the preparation of the trip, including lack of money, the king of Portugal trying to stop them, Magellan and other Portuguese incurring suspicion from the Spanish, and the difficult nature of Faleiro. Finally, thanks to the tenacity of Magellan, the expedition was ready. Through the bishop Juan Rodríguez de Fonseca they obtained the participation of merchant Christopher de Haro, who provided a quarter of the funds and goods to barter.The fleet provided by King Charles V included five ships:The flagship Trinidad (110 tons, crew 55), under Magellan’s command;San Antonio (120 tons; crew 60) commanded by Juan de Cartagena;Concepción (90 tons, crew 45) commanded by Gaspar de Quesada;Santiago (75 tons, crew 32) commanded by João Serrão;Victoria (85 tons, crew 43), named after the church of Santa Maria de la Victoria de Triana, where Magellan took an oath of allegiance to Charles V; commanded by Luis Mendoza.The crew of about 270 included men from several nations, including Portugal, Spain, Italy, Germany, Belgium, Greece, England and France.[20] Spanish authorities were wary of Magellan, so that they almost prevented him from sailing, switching his mostly Portuguese crew to mostly men of Spain. It included about 40 Portuguese, among them Magellan’s brother-in-law Duarte Barbosa, João Serrão, a relative of Francisco Serrão, Estêvão Gomes and Magellan’s indentured servant Enrique of Malacca. Faleiro, who had planned to accompany the voyage, withdrew prior to boarding. Juan Sebastián Elcano, a Spanish merchant ship captain settled at Seville, embarked seeking the king’s pardon for previous misdeeds. Antonio Pigafetta, a Venetianscholar and traveller, asked to be on the voyage, accepting the title of “supernumerary” and a modest salary. He became a strict assistant of Magellan and kept an accurate journal. The only other sailor to report the voyage would be Francisco Albo, who kept a formal logbook. Juan de Cartagena was named Inspector General of the expedition, responsible for its financial and trading operations.On 10 August 1519, the five ships under Magellan’s command left Seville and descended the Guadalquivir River to Sanlúcar de Barrameda, at the mouth of the river. There they remained more than five weeks. Finally they set sail on 20 September 1519 and left Spain.King Manuel I ordered a Portuguese naval detachment to pursue Magellan, but the explorer evaded them. After stopping at the Canary Islands, Magellan arrived at Cape Verde, where he set course for Cape St. Augustine in Brazil. On 27 November the expedition crossed the equator; on 6 December the crew sighted South America.On 13 December anchored near present-day Rio de Janeiro. There the crew was resupplied, but bad conditions caused them to delay. Afterwards, they continued to sail south along South America’s east coast, looking for the strait that Magellan believed would lead to the Spice Islands. The fleet reached Río de la Plata in early February, 1520.For overwintering, Magellan established a temporary settlement called Puerto San Julian on March 30, 1520. On Easter (April 1 and 2), a mutiny broke out involving three of the five ship captains. Magellan took quick and decisive action. Luis de Mendoza, the captain of Victoria, was killed by a party sent by Magellan, and the ship was recovered. After Concepción’s anchor cable had been secretly cut by his forces, the ship drifted towards the well-armed Trinidad, and Concepcion’s captain de Quesada and his inner circle surrendered. Juan de Cartagena, the head of the mutineers on the San Antonio, subsequently gave up. Antonio Pigafetta reported that Gaspar Quesada, the captain of Concepción, and other mutineers were executed, while Juan de Cartagena, the captain of San Antonio, and a priest named Padre Sanchez de la Reina were marooned on the coast. Most of the men, including Juan Sebastián Elcano, were needed and forgiven. Reportedly those killed were drawn and quartered and impaled on the coast; years later, their bones were found by Sir Francis Drake.The journey resumed. The help of Duarte Barbosa was crucial in facing the riot in Puerto San Julian; Magellan appointed him as captain of the Victoria. The Santiago was sent down the coast on a scouting expedition and was wrecked in a sudden storm. All of its crew survived and made it safely to shore. Two of them returned overland to inform Magellan of what had happened, and to bring rescue to their comrades. After this experience, Magellan decided to wait for a few weeks more before resuming the voyage with the four remaining ships.At 52°S latitude on 21 October 1520, the fleet reached Cape Virgenes and concluded they had found the passage, because the waters were brine and deep inland. Four ships began an arduous trip through the 373-mile (600 km) long passage that Magellan called the Estrecho (Canal) de Todos los Santos, (“All Saints’ Channel”), because the fleet travelled through it on 1 November or All Saints’ Day. The strait is now named the Strait of Magellan. He first assigned Concepcion and San Antonio to explore the strait, but the latter, commanded by Gómez, deserted and headed back to Spain on 20 November. On 28 November, the three remaining ships entered the South Pacific. Magellan named the waters the Mar Pacifico (Pacific Ocean) because of its apparent stillness. Magellan and his crew were the first Europeans to reach Tierra del Fuego just east of the Pacific side of the strait…Heading northwest, the crew reached the equator on 13 February 1521. On 6 March they reached the Marianas and Guam. Pigafetta described the “lateen sail” used by the inhabitants of Guam, hence the name “Island of Sails”, but he also writes the inhabitants “entered the ships and stole whatever they could lay their hands on”, including “the small boat that was fastened to the poop of the flagship.””Those people are poor, but ingenious and very thievish, on account of which we called those three islands the islands of Ladroni.”On 16 March Magellan reached the island of Homonhon in the Philippines, with 150 crew left. Members of his expedition became the first Europeans to reach the Philippine archipelago.Magellan relied on Enrique, his Malay servant and interpreter, to communicate with the native tribes. He had been indenturedby Magellan in 1511 after the colonization of Malacca, and had accompanied him through later adventures. They traded gifts with Rajah Siaiu of Mazaua who guided them to Cebu on 7 April.Rajah Humabon of Cebu was friendly towards Magellan and the Spaniards; both he and his queen Hara Amihan were baptized as Christians and were given the image of the Holy Child (later known as Santo Niño de Cebu) which along with a cross (Magellan’s Cross) symbolizes the Christianization of the Philippines. Afterward, Rajah Humabon and his ally Datu Zula convinced Magellan to kill their enemy, Datu Lapu-Lapu, on Mactan. Magellan wanted to convert Lapu-Lapu to Christianity, as he had Humabon, but Lapu-Lapu rejected that. On the morning of 27 April 1521, Magellan sailed to Mactan with a small attack force. During the resulting battle against Lapu-Lapu’s troops, Magellan was struck by a bamboo spear, and later surrounded and finished off with other weapons.Pigafetta and Ginés de Mafra provided written documents of the events culminating in Magellan’s death:When morning came, forty-nine of us leaped into the water up to our thighs, and walked through water for more than two cross-bow flights before we could reach the shore. The boats could not approach nearer because of certain rocks in the water. The other eleven men remained behind to guard the boats. When we reached land, [the natives] had formed in three divisions to the number of more than one thousand five hundred people. When they saw us, they charged down upon us with exceeding loud cries… The musketeers and crossbow-men shot from a distance for about a half-hour, but uselessly… Recognizing the captain, so many turned upon him that they knocked his helmet off his head twice… A native hurled a bamboo spear into the captain’s face, but the latter immediately killed him with his lance, which he left in the native’s body. Then, trying to lay hand on sword, he could draw it out but halfway, because he had been wounded in the arm with a bamboo spear. When the natives saw that, they all hurled themselves upon him. One of them wounded him on the left leg with a large cutlass, which resembles a scimitar, only being larger. That caused the captain to fall face downward, when immediately they rushed upon him with iron and bamboo spears and with their cutlasses, until they killed our mirror, our light, our comfort, and our true guide. When they wounded him, he turned back many times to see whether we were all in the boats. Thereupon, beholding him dead, we, wounded, retreated, as best we could, to the boats, which were already pulling off.Magellan provided in his will that Enrique, his interpreter, was to be freed upon his death. But after the battle, the remaining ships’ masters refused to free the Malay. Enrique escaped his indenture on 1 May with the aid of Rajah Humabon, amid the deaths of almost 30 crewmen.Pigafetta had been jotting down words in both Butuanon and Cebuano languages – which he started at Mazaua on 29 March and his list grew to a total of 145 words. He continued communications with indigenous peoples during the rest of the voyage.“Nothing of Magellan’s body survived, that afternoon the grieving rajah-king, hoping to recover his remains, offered Mactan’s victorious chief a handsome ransom of copper and iron for them but Datu Lapulapu refused. He intended to keep the body as a war trophy. Since his wife and child died in Seville before any member of the expedition could return to Spain, it seemed that every evidence of Ferdinand Magellan’s existence had vanished from the earth.”The casualties suffered in the Philippines left the expedition with too few men to sail all three of the remaining ships. Consequently, on 2 May they abandoned and burned Concepción. Reduced to Trinidad and Victoria, the expedition fled westward to Palawan. They left that island on 21 June and were guided to Brunei, Borneo, by Moro pilots, who could navigate the shallow seas. They anchored off the Brunei breakwater for 35 days, where Pigafetta, an Italian from Vicenza, recorded the splendour of Rajah Siripada’s court (gold, two pearls the size of hens’ eggs, porcelain from China, eyeglasses from Europe etc.). In addition, Brunei boasted tame elephants and an armament of 62 cannons, more than five times the armament of Magellan’s ships. Brunei people were not interested in the Spanish cargo of cloves, but these proved more valuable than gold upon the return to Spain.When reaching the Maluku Islands (the Spice Islands) on 6 November, the total crew numbered 115. They traded with the Sultan of Tidore, a rival of the Sultan of Ternate, who was the ally of the Portuguese.The two remaining ships, laden with valuable spices, tried to return to Spain by sailing westwards. However, as they left the Spice Islands, the Trinidad began to take on water. The crew tried to discover and repair the leak, but failed. They concluded that Trinidad would need to spend considerable time being overhauled, but the small Victoria was not large enough to accommodate all the surviving crew. As a result, Victoria with some of the crew sailed west for Spain. Several weeks later, Trinidaddeparted and tried to return to Spain via the Pacific route. This attempt failed. Trinidad was captured by the Portuguese and was eventually wrecked in a storm while at anchor under Portuguese control.Victoria set sail via the Indian Ocean route home on 21 December, commanded by Juan Sebastián Elcano. By 6 May 1522 the Victoria rounded the Cape of Good Hope, with only rice for rations. Twenty crewmen died of starvation before Elcano put into Cape Verde, a Portuguese holding, where he abandoned 13 more crew on 9 July in fear of losing his cargo of 26 tons of spices (cloves and cinnamon). On 6 September 1522, Elcano and the remaining crew of Magellan’s voyage arrived in Spain aboard the Victoria, almost exactly three years after the fleet of five ships had departed. Magellan had not intended to circumnavigate the world, but rather had intended only to find a secure route through which the Spanish ships could navigate to the Spice Islands. After Magellan’s death, Elcano decided to push westward, thereby completing the first known voyage around the entire Earth.Maximilianus Transylvanus interviewed some of the surviving members of the expedition when they presented themselves to the Spanish court at Valladolid in the autumn of 1522. He wrote the first account of the voyage, which was published in 1523. Pigafetta’s account was not published until 1525, and was not published in its entirety until 1800. This was the Italian transcription by Carlo Amoretti of what is now called the “Ambrosiana codex.” The expedition eked out a small profit, but the crew was not paid full wages.Four crewmen of the original 55 on Trinidad finally returned to Spain in 1522; 51 had died in war or from disease. In total, approximately 232 sailors of assorted nationalities died on the expedition around the world with Magellan. When Victoria, the one surviving ship and the smallest carrack in the fleet, returned to the harbor of departure after completing the first circumnavigation of the Earth, only 18 men out of the original 237 men were on board. Among the survivors were two Italians, Antonio Pigafetta and Martino de Judicibus. Martino de Judicibus(Spanish: Martín de Judicibus) was a Genoese or Savonese.His history is preserved in the nominative registers at the Archivo General de Indiasin Seville, Spain. The family name is referred to with the exact Latin patronymic, “de Judicibus”. Martino de Judicibus, initially assigned to the caravel Concepción, one of five ships of the Spanish fleet of Magellan, had embarked on the expedition with the rank of captain. There are: Juan Sebastián Elcano, from Getaria (Spain, Master; Francisco Albo, from Rodas (in Tui, Galicia), Pilot; Miguel de Rodas (in Tui, Galicia), Pilot; Juan de Acurio, from Bermeo, Pilot; Antonio Lombardo (Pigafetta), from Vicenza, Supernumerary;Martín de Judicibus, from Genoa,Chief Steward; Hernándo de Bustamante, from Alcántara, Mariner; Nicholas the Greek, from Nafplion, Mariner; Miguel Sánchez, from Rodas (in Tui, Galicia), Mariner; Antonio Hernández Colmenero, from Huelva, Mariner; Francisco Rodrigues, Portuguese from Seville, Mariner;Juan Rodríguez, from Huelva, Mariner;Diego Carmena, from Baiona (Galicia),Mariner; Hans of Aachen, (Holy Roman Empire), Gunner;Juan de Arratia, from Bilbao, Able Seaman;Vasco Gómez Gallego, from Baiona (Galicia) , Able Seaman;Juan de Santandrés, from Cueto (Cantabria), Apprentice Seaman; Juan de Zubileta, from Barakaldo, Page. Antonio Pigafetta’s journal is the main source for much of what is known about Magellan and Elcano’s voyage. The other direct report of the voyage was that of Francisco Albo, the last Victoria’s pilot, who kept a formal logbook. Europeans first learned of the circumnavigation through an account written by Maximilianus Transylvanus, a relative of sponsor Christopher de Haro, who interviewed survivors in 1522 and published his account in 1523.Since there was not a set limit to the east, in 1524 both kingdoms had tried to find the exact location of the antimeridian of Tordesillas, which would divide the world into two equal hemispheres and to resolve the “Moluccas issue”. A board met several times without reaching an agreement: the knowledge at that time was insufficient for an accurate calculation of longitude, and each gave the islands to their sovereign. An agreement was reached only with the Treaty of Zaragoza, signed on 1529 between Spain and Portugal. It assigned the Moluccas to Portugal and the Philippines to Spain. The course that Magellan charted was followed by other navigators, such as Sir Francis Drake. In 1565, Andrés de Urdaneta discovered the Manila-Acapulco route.In 1525, soon after the return of Magellan’s expedition, Charles V sent an expedition led by García Jofre de Loaísa to occupy the Moluccas, claiming that they were in his zone of the Treaty of Tordesillas. This expedition included the most notable Spanish navigators: Juan Sebastián Elcano, who, along with many other sailors, died of malnutrition during the voyage, and the young Andrés de Urdaneta. They had difficulty reaching the Moluccas, docking at Tidore. The Portuguese were already established in nearby Ternateand the two nations had nearly a decade of skirmishing over the “possession.” (occupied by indigenous peoples.)Magellan’s expedition was the first to circumnavigate the globe and the first to navigate the strait in South America connecting the Atlantic and the Pacific oceans. Magellan’s name for the Pacific was adopted by other Europeans.Magellan’s crew observed several animals that were entirely new to European science, including a “camel without humps”, which was probably a guanaco, whose range extends to Tierra del Fuego. The llama, vicuña and alpaca natural ranges were in the Andes mountains. A black “goose” that had to be skinned instead of plucked was a penguin.The full extent of the globe was realized, since their voyage was 14,460 Spanish leagues (60,440 km or 37,560 mi). The global expedition showed the need for an International Date Line to be established. Upon returning the expedition found its date was a day behind, although they had faithfully maintained the ship’s log. They lost one day because they traveled west during their circumnavigation of the globe, opposite to Earth’s daily rotation. This caused great excitement at the time, and a special delegation was sent to the Pope to explain the oddity to him.The Order of Magellan was established in 1902 to honour those who complete a circumnavigation and make other contributions to humanity.Two of the closest galaxies, the Magellanic Clouds in the southern celestial hemisphere, were named for Magellan sometime after 1800. The Magellan probe, which mapped the planet Venus from 1990 to 1994, was named after Magellan. The Ferdinand Magellan train rail car (also known as U.S. Car. No. 1) is a former Pullman Company observation car that was re-built by the U.S. Government for presidential use from 1943 until 1958.A replica of the Victoria, the only ship of Magellan’s to survive the entire voyage, can be visited in Puerto San Julian.Three craters, two located on the Moon and one on Mars, have been named after Magellan using the spelling “Magelhaens”. The names were adopted by the International Astronomical Union in 1935 (Magelhaens on the Moon), 1976 (Magelhaens on Mars), and 2006 (Magelhaens A on the Moon).The asteroid 4055 Magellan, discovered in 1985, and the Magellan probe to Venus (1989–1994) were also named after him.The five hundredth anniversary of Magellan’s expedition and circumnavigation will be commemorated in a series of events organised by the municipal council of Sanlucar de Barrameda in Spain, and supported by philanthropic organisations. (see, https://en.wikipedia.org/wiki/Ferdinand_Magellan)

Stanisław Barszczak, Boskie Magnifikat.

 

Muszę się wam przyznać do pewnej słabości. Jako “śpiewak na wiacie” z dwudziestego pierwszego stulecia pokochałem bardzo Świętego Pio – stygmatyka rodem z Italii i czuję się jego ojcem. Czytałem jego listy do ojców duchowych ojca Benedykta i ojca Augustyna. Chcę wam wyznać, że

rodzice brata Pio szczególnie pokochali ojca lektora, ojca Augustyna, czemu Pio dawał wyraz w swych listach. Chociaż nigdy nie rozumiałem tego wystarczająco, w osobie ojca Augustyna od razu ujrzałem siebie, wybaczcie mi to porównanie. Pio podpisywał się w listach “biedny syn” ojca Augustyna. Długo jeszcze po zaprzestaniu wzajemnej pisemnej korespondencji ojciec Augustyn był przełożonym w klasztorze w San Giovanni Rotondo. W listach Pio usilnie prosił ojca Augustyna, by pisał do niego codziennie. „Pan nadal w duszach działa, a jego plan będzie w nich wypełniony.” Pisze Pio Augustynowi: “mój najukochańszy Ojcze,” Jezus niech się zawsze tobą opiekuje i obdarza cie obfita siłą, abyś wypełnił dokładnie twoja święta służbę. Tak więc uważam, iż byłem najdroższą osobą dla brata Pio. Adept Kapucynów zwracał uwagę na „cenny charakter pisma” ojca Augustyna. Ale też mu donosił: Ponieważ wszystko jest postanowione przez najmądrzejszy Porządek i Radę, staram sie najwyższym szczytem ducha pogodzić się z tym, wypowiedzieć Fiat, chociaż nie doznaję jakiejkolwiek pociechy duchowej. Bóg sprawdza wierność swego sługi- uważam że moją wierność sprawdza także przez moje podróże do świata. „Choć jeszcze nie ma słońca, a są burze,” Pio przekazywał Augustynowi. Chodziło o życie duchowe. Pio pisze do ojca Augustyna: “abyś stał się odważny.“ Mam nadzieję i ufam Bogu, że nie błądzę, chociaż moje uczucie skłania mnie do uwierzenia, że wszystko jest możliwe. Umarłem w głębokiej nocy, którą przeżywam. Ach, kiedy słońce zaświeci na niebie mej duszy? Pio pisał Augustynowi: w Jezusie jestem bardziej twój, niż możesz uwierzyć. Z jakiejkolwiek twej czynności Jezus zawsze będzie zadowolony… Możesz zrozumieć jak bardzo się modlę do Pana Jezusa za Twoje fizyczne i moralne zdrowie. Teraz należysz do mnie pełniej, niż można to sobie wyobrazić. Twoja osoba należy do mnie wobec Jezusa bardziej, niż należy do ciebie samego. Ofiarę złożoną za ciebie ponawiam nieustannie Dobremu Bogu. A oto życzenia religijne brata Pio przesłane ojcu Augustynowi- Lektorowi: Niech Pan Jezus nadal całkowicie włada twoim sercem, które kocham jak moje własne, aż stanie sie w pełni przemienione w jego niebieskim Jeruzalem. Niech wypełni swoje święte zamiary w stosunku do ciebie, niech obdarzy cie siłą do wypełniania jego świętej woli przez czas i niech ma cie zawsze całego jako swego. Pan Jezus niech zawsze będzie w centrum twego serca i rozpala je całe swoją świętą miłością. Nie ustaję w ciągłym wysławianiu Bożego miłosierdzia za najswietszą dobroć, jaką okazuje twemu sercu, które kocha moje rzeczywiście i nieporównywalnie tak, jak swoje własne… Z czasem ta korespondencja stała się jeszcze więcej dojrzała, oto ostre słowa brata Pio do najdroższego Ojca: od 20 dni nie ma od ciebie żadnej wiadomości. Wygnanie zgodne z wolą Bożą jest lepsze niż namioty Jakuba bez tej woli. Łaska ducha świętego niech zawsze będzie z tobą i sprawia byś zawsze był coraz godniejszy chwały świętych. Kochani! Całe nieszczęście człowieka pochodzi stąd, że nie umie on siedzieć sam w swoim pokoju. Ale misja Polaka jest większa, uważam. Skądinąd powiem wam, że gdzie bylem, w jakiejkolwiek polskiej misji katolickiej w świecie, jej placówki i kościoły znajdują sie na górze – na świeczniku, tudzież w bardzo widocznym miejscu. I jakkolwiek już na pierwszej kapłańskiej a mojej placówce, w kazaniach przedstawiałem 10 przykazań Bożych, to jednak teraz jestem przekonany, że wiedza na temat katalogu to dopiero początek chrześcijańskiego życia. Chrześcijaństwo zaczyna się za znakiem “10 przykazan Bożych”. Jeszcze nadto uważam, że wiara z cieniem wątpliwości byłaby nam bardzo potrzebna. Kiedyś za czasów katolickich kapłani uwalniali sumienia od ciężaru, to Goethe osobiście mówił, dziś człowiek sam musi się borykać z sobą i daremnie zużywa na to mnóstwo sił. Zdobyliśmy świat, lecz straciliśmy duszę. Dwa stany umyslów w kościele nauczającym i nauczanym obecnie. Świat kontynuuje walkę terrorystyczną. Polska bierze udział w codziennych napiętych sprawach naszej cywilizacji. Po mojej wizycie na Krecie „miewałem strupy na ciele”. Widać ostatnie wojaże zagraniczne mi nie służyły. Chociaż z drugiej strony chciałbym zstąpić do waszych serc, kochani. Mam wam dużo do powiedzenia jeśli chodzi o nasze zainteresowanie dla spraw dzisiejszego świata. Staramy się je poznać, zrozumieć, przeżywać w świetle duchowego przeznaczenia ludzkości. Nie zaniedbujemy niczego. Wszystko nas interesuje. Jesteśmy obecni tam, gdzie wzywa nas nasza posługa, zachęcał do przyjęcia takiej postawy świątobliwy papież Paweł VI. Nie wchodź w sądy ze sługą twoim, Panie, wolimy się modlić. A przecież dnia każdego budujemy Kościół przyszłości. Święta Bernadeta Soubirous finał ziemskiego życia znalazła w Nevers, w klasztorze oddalonym 700 kilometrów od Lourdes. Ale to w górzyste Pireneje podążają nowe generację pielgrzymów. Tam miała miejsce przedziwna rozmowa między ubogą pasterką a piękną Panią z groty Massabielle. “Madonna dell’Acero” ukazała się Bernardecie stojąc na dwóch różach i powiedziała “jestem Niepokalane Poczęcie”. Czy dozgonne uczucie dziewczyny uwalnia ludzi od klątwy wiecznej tułaczki. Nie mnie o tym sądzić. Trzy tajemnice 35- letnia Bernardeta, mająca 142 cm wzrostu zaledwie, zabrała z sobą do nieba. Małomówna „córka Jaira”. Dzisiejsza cywilizacja, która zamiast Boga i duszy postawiła pierwiastki chemiczne i siłę -powiem- wygląda marnie i może skończyć bankructwem. Próby są i będą. Czy dopiero w w nieszczęściu człowiek dowiaduje się czym jest rzeczywiście. Kochani! Pogadamy w zapomnienie, sławny Napoleon rzekł: Nie posiadam jednak tajemnicy, by imię swe i miłość ku sobie uwiecznić w sercach ludzkich. (zakopuję przepaście, podkreślenie autora eseju). Jakaż przepaść leży pomiędzy moją nędzą a wiekuistym królestwem Chrystusa, którego cały świat uwielbia i uznaje. Czy Chrystus umarł? Czy nie znaczy to raczej, że żyje wiecznie? Oto jest śmierć Chrystusa- śmierć zaiste nie człowieka ale Boga! Już wszystko było, i podjęte zostało w całym świecie. Papież z Ameryki, nawet trzecia wojna światowa już też była. Jej elementarz mamy jeszcze w objętej wojną Syrii. Ale trzecia wojna zawsze odtąd ma początek w ludzkim sercu. Kończę ponieważ nie mogę dłużej pisać. Korzystam z okazji przybycia ojca Eugeniusza, aby wyrazić najgłębsze uczucia wobec ciebie, który pozostaniesz dla mnie zawsze Najdroższą Osobą mego serca, ponieważ ponownie mnie zrodziłeś w Jezusie Chrystusie, Pio pisał Augustynowi. Nie mów mi że Pan mi pomoże, ponieważ zło, powtarzam to, pochodzi ode mnie samego i dobrze wiem jak wielka jest moja niegodziwość w oczach Pana… Ojciec Pio będzie obwieszczał przez całe długie życie swą małość i grzeszność przed obliczem Boga. „Pan trzyma nad tą duszą pochylone swe berło”. Po spotkaniu Pio i Augustyna zapowiadam wam nowy sposób zamieszkania Boga wśród swoich wyznawców, zapowiadany przez proroków. Już Ezechiel mówił o nowym sercu, który sprawi Bóg ludziom. Co teraz ma sprawić ludziom Bóg? Chyba nowy umysł, bo nowa dusza nie wystarcza.

 

ksiądz Stanisław Barszczak, Powstanie Wielkopolskie (27 grudnia 1918 – 16 lutego 1919)

Marzenia o wolności w Poznanskiem istniały cały okres zaborów. W latach 1901 do 1905 objawiły się dążenia do zachowania minimum polskości w szkole poprzez różnego rodzaju odmowy zwane ogólnie jako strajki szkolne. Dzieci w nich uczestniczące spotkały się z różnymi represjami: cofnięciem w szkoleniu o kilka klas, aresztami, zostawaniem po lekcjach, biciem i szykanami. W Strzałkowie doznała tego grupa uczniów odmawiająca przyjęcia książek i religii w języku niemieckim. Dzieci za odmowę nauki były po szkole przeprowadzane do aresztu. Jedzenie dostarczali rodzice dwa razy dziennie… Powstanie Wielkopolskie 19I8-1919 zapisało się w dziejach państwa polskiego jako jedno z czterech, obok Powstania Wielkopolskiego 1806 roku, Powstania w Sejnach z 1919  i Powstania Śląskiego z 1920 roku, zwycięskich powstań narodowych. Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 w Poznaniu, w czasie wizyty powracającego do Polski Ignacego Jana Paderewskiego, który w drodze do Warszawy przybył 26 grudnia do Poznania, owacyjnie witany. Tego samego dnia Paderewski wygłosił przemówienie do swoich rodaków licznie zgromadzonych przed hotelem Bazar. Nazajutrz 27 grudnia swoją paradę wojskową na Świętym Marcinie urządzili Niemcy – zrywano polskie i koalicyjne flagi, napadano na polskie instytucje – doszło do zamieszek, w wyniku których wywiązała się walka, podjęta następnie przez oddziały kierowane przez Polską Organizację Wojskową Zaboru Pruskiego. Powstańcy w krótkim czasie opanowali całą Prowincję Poznańską z wyjątkiem jej północnych i południowo-wschodnich obrzeży. Powstanie zakończyło się 16 lutego 1919 roku rozejmem w Trewirze, który rozszerzał na front powstańczy zasady rozejmu w Compiègne z 11 listopada 1918 kończącego I wojnę światową. W sprzyjającej sytuacji polityczno-militarnej, jaka miała miejsce w końcowym etapie I wojny światowej, w obliczu klęski zaborców, a przede wszystkim dzięki ogromnemu zaangażowaniu i poświęceniu tysięcy powstańców, często młodych ludzi, udało się „zbrojnym czynem” upomnieć o wolność dla Wielkopolski i połączenie jej z odradzającą się po długiej niewoli Ojczyzną. W ocenie historyków, Powstanie Wielkopolskie zadecydowało o ukształtowaniu zachodnich i północnych granic II Rzeczypospolitej, wieńcząc wielopokoleniowe dążenia niepodległościowe, opór przeciw wynarodowieniu i wysiłek pracy organicznej. W niedługim czasie swym zasięgiem objęło prawie całą Wielkopolskę. Część miejscowości wyzwoliła się sama bez walki, było jednak wiele takich miejsc, w których o każdy kawałek ziemi trzeba było stoczyć ciężkie i niejednokrotnie krwawe boje. 16 lutego 1919 r. zawarto rozejm w Trewirze, który wstrzymywał działania powstańcze w Wielkopolsce. Nie oznaczało to jednak formalnego włączenia tych ziem do Polski (m.in. organizowano oficjalne wybory do pruskiego sejmu i parlamentu Rzeszy, a powstańcy stoczyli jeszcze potyczki pod Bydgoszczą i Rynarzewem). Ostatecznie niepodległość dla Wielkopolski i włączenie jej w obręb terytorium II RP przyniósł dopiero układ podpisany 28 czerwca 1919 r. w Wersalu. [w: “Rozmaitości Mogileńskie”, Miesiecznik Rady Miejskiej Nr 180 (192)]  1 stycznia 1919, szósty dzień Powstania (środa),  Poznań opuszcza Ignacy Paderewski przebywający dotychczas w Hotelu Bazar złożony chorobą. Przejeżdża pociągiem, w drodze do Warszawy, przez wyzwolony Ostrów. Jest tam owacyjnie witany. W tych dniach wolne są: Ostrzeszów, Jarocin i Krotoszyn- a to za sprawą pomocy pociągu pancernego “Poznańczyk”. Zdobyte zostaje także Trzemeszno, Mogilno, Rogoźno, Kcynia, Żnin i Nakło. Zdobycie Nakła pozwala powstańcom kontrolować trasę pociągu Berlin – Bydgoszcz – Toruń. Miasto to stanowi też doskonałą bazę wypadową do natarcia na Bydgoszcz. Trwają przygotowania do zdobycia Nowego Tomyśla. W Inowrocławiu przedstawiciele NRL prowadzą rozmowy w celu pokojowego przejęcia miasta. Chciałbym pokazać tutaj przykład patriotyczny  z Powstania w Strzałkowie, gdzie działał prężnie skauting. Grunt do działania wyzwoleńczego był przygotowywany. Udział niewątpliwy w umacnianiu ducha polskości miał ksiądz Władysław Morawski (1875-31.07.1934), miejscowy proboszcz. Po wybuchu niemieckiej rewolucji listopadowej 1918 r., centralny rząd cesarski próbował rozbroić i ujarzmić rewolucję zarządzeniem tworzenia Rad Robotników i Żołnierzy. Ten plan Polacy skutecznie storpedowali, przeciwnie, wykorzystali we własnym celu. Za akceptacją władz berlińskich zezwolono na tworzenie w miastach – garnizonach lub gdzie stacjonują oddziały, na tworzenie Rad Żołnierskich. W pozostałych wypadkach mogły powstać tylko Rady Robotnicze. W Strzałkowie wkrótce niemiecka Rada ulega likwidacji. Polscy żołnierze uzupełniają Radę Robotniczą a po scaleniu powstaje polska Rada Robotniczo – Żołnierska, I tak Rada Robotnicza zorganizowała straż bezpieczeństwa po gminach w obwodzie komisariatu strzałkowskiego, zarządziła obsadzenie urzędu gminnego i zaprowadzenie nauczania polskiego języka i religii we wszystkich klasach. Rada Robotnicza uzupełniła się przez ukonstytuowanie Rady Żołnierskiej z byłych żołnierzy Polaków w obozie strzałkowskim. Administracja niemiecka oczywiście działała, trzeba było jednak patrzeć jej na ręce. 12 grudnia 1918r. nadkontrolerowi cła w Strzałkowie Sandesowi dołożono kontrolera polskiego Brzezińskiego. Od 16 grudnia 1918r. przy niemieckim komisarzu obwodowym w Strzałkowie, ustanawia się polskiego męża zaufania (kontrolera) Jana Kuczkowskiego. Należy nadmienić, że to Prusacy wprowadzili zamiast stanowiska wójta stanowiska komisarzy obwodowych już w 1837 r. Następnym etapem jest utworzenie samorządu lokalnego, Rad Ludowych (wiejskich lub gminnej). Od 14 do 16 listopada powstała 9-11 osobowa Rada Gminna w Strzałkowie, pod auspicjami męża zaufania przy obwodowym komisarzu. W jej skład weszli członkowie Powiatowego Komitetu Obywatelskiego zamieszkali na terenie gminy, część polskich i niemieckich dotychczasowych ławników i 3 delegatów z ramienia Rady Robotniczo – Żołnierskiej. 1 grudnia 1918r. Rada Robotniczo – Żołnierska ze Strzałkowa przyporządkowuje się władzom we Wrześni. Na wiecach następują wybory do Powiatowej Rady Ludowej. Ksiądz StanisławBogdański(16.05.1870-28.08.1933) z Miłosławia, prezes komitetu wyborczego na powiat wrzesiński, wezwał 24 listopada wszystkich wybranych na salkę parafialną w celu zatwierdzenia wyborów i ukształtowania Powiatowej Rady. Wybrano prezesa (Franciszek Czapski z Barda), zarząd i komisarza Straży Ludowej (Kazimierz Grudzielski). Rady miejskie i włościańskie podlegały Powiatowej Radzie Ludowej. Z kolei na wiecu we Wrześni tego dnia na sali Odeon akceptuje się ostatecznie wybór 14 delegatów na Sejm Dzielnicowy. Osobiście do końca życia będę nosił ze mną  przykład podjęcia Powstania Wielkopolskiego w Powiecie Czarnkowskim. Historię dwóch powstańców – kuzynów, którzy walczyli o wcielenie Wielkopolski do Polski, opowiada najnowszy film Telewizji Asta pt. “Powstanie wielkopolskie: Czarnków odzyskany”. To film, który jest największą produkcją w historii TV Asta, jak do tej pory przynajmniej. Opowiada historię dwóch kuzynów: Zdzisława Orłowskiego oraz Włodzimierza Raczyńskiego, którzy to obaj postanowili iż trzeba Wielkopolskę odzyskać z rąk niemieckich i przywrócić ją Polsce – opowiada Paweł Różycki, reżyser filmu. Film porusza temat powstania w odniesieniu do zdarzeń na północy Wielkopolski. Kiedy w I wojnie światowej działania zbrojne się zakończyły, Polacy chwycili za broń – wybuchło Powstanie Wielkopolskie… Społeczeństwo polskie już w październiku 1918 roku podejmowało działania zmierzające do wyzwolenia ziemi czarnkowskiej z pruskiej niewoli. W październiku 1918 roku powołano Tajny Komitet Obywatelski, który 16 listopada 1918 roku przekształcił się w Powiatową Rade Ludową jako oficjalną reprezentację ludności polskiej. Dnia 14 listopada 1918 roku powołano Radę Robotniczo – Żołnierską, która przejęła nadzór nad działalnością powiatowej i miejskiej administracji, a w Radzie tej Polacy zapewniali sobie duże wpływy. Podjęto działania powoływania i uzbrajania oddziałów powstańczych, których stan osobowy wynosił około 700 osób. W grudniu z inicjatywy Włodzimierza Raczyńskiego na probostwie u ks. Ludwika Rosenberga w Lubaszu odbyło się zebranie ziemian. Na apel Raczyńskiego o podjęciu walki zbrojnej większość zebranych przyjęła stanowisko wyczekujące. Dnia 4 stycznia 1919 roku udało się doprowadzić do rozbrojenia i zdemobilizowania niemieckiej kompanii w sile 140 ludzi, która stanowiła znaczącą silę, przeciwstawiającą się ewentualnym działaniom powstańców. W tym dniu Powiatowa Rada Ludowa podjęła decyzję o zbrojnym wystąpieniu celem wyzwolenia ziemi czarnkowskiej , a 6 stycznia delegaci Powiatowej Rady Ludowej w asyście uzbrojonego oddziału powstańczego, wymusili ustąpienie niemieckich władz – landrata i burmistrza, na miejsce których powołano polskiego starostę i burmistrza. Dnia 6 stycznia odbyła się wielka manifestacja ludności polskiej dla uczczenia wyzwolenia miasta z 150 – letniej niewoli, ustanowienie polskich władz i zapewnienia obrony wolności przez oddziały powstańcze. W dniu 07.01.1919 r. w Budzyniu odbyła się narada , na której opracowano plan zdobycia Chodzieży obecny na niej był Zdzisław Orłowski. W tym dniu dotarł do Czarnkowa rozkaz dowódcy poznańskiego o mianowaniu Orłowskiego dowódcą czwartego okręgu który obejmował powiaty: Wyrzysk, Chodzież, Czarnków, Oborniki, Szamotuły, Wieleń i Międzychód. W nocy z 07 na 08 stycznia Orłowski z grupą około 200 powstańców udał się pod Chodzież, którą zaatakowali około godz. 8-mej . Moment zaskoczenia się nie udał, oddział napotkał na przeważające siły, nadto Orlowski otrzymuje telegram, z którego dowiaduje się, że jego przyjaciel Włodzimierz Raczyński ranny jest w nogę. W tej sytuacji Orłowski zarządził odwrót do Czarnkowa. Tam szczęśliwie spotkali się przyjaciele… Tymczasem Niemcy nie chcieli się pogodzić z utratą ziemi czarnkowskiej i w dniu 8 stycznia z dwóch stron: od Noteci, oraz Romanowa , zaatakowali miasto, zajmując większą jego część z budynkiem landratury i Ratuszem. Bohaterskie zmagania powstańców zdołały atak powstrzymać , a następnie w ciężkich walkach wyprzeć niemieckie oddziały za Noteć. Był to dzień śmierci naczelnika Sokoła Stanisława Putza. Wobec groźby dalszych ataków niemieckich wojsk stacjonujących w rejonie Piły i Krzyża, utworzono nadnotecki front obrony obejmujący odcinek od Chodzieży po Rosko, który zabezpieczał oddział powstańczy z Czarnkowa oraz przybyły w dniu 8 stycznia oddział powstańców z Szamotuł ,Obornik Rogoźna. W dniu tym zostaje usunięty pomnik Wilchelma II stojący na Czarnkowskim Rynku. Drugie natarcie wroga nastąpiło w dniu 07 lutego 1919 roku, z kierunku Piły wzdłuż szosy Ujście / Czarnków. Podczas silnego starcia w rejonie Mirosławca, przeważające liczebnie i lepiej uzbrojone oddziały niemieckie zmusiły siły powstańcze do wycofania się w rejon Jabłonowa. Tam udało się zatrzymać atak Niemców. Ale silne oddziały niemieckie przy użyciu wsparcia artyleryjskiego uderzyły na odcinek czarnkowski ponownie. Pierwsze natarcie nastąpiło od strony Wielenia. Niemcy wyparli powstańców z Wrzeszczyny i umocnili się w Rosku. Jednak bardzo silny oddział powstańców z karabinów maszynowych spowodował olbrzymie straty w siłach niemieckich i spowodował chaotyczne wycofanie się Niemców. Dnia 13 lutego 1919 roku nowe silne oddziały wojsk niemieckich dokonały ataku na pozycje powstańców przekraczając Noteć na śluzie pod Walkowicami oraz przeprawiając się promem pod Radolinem Niemcy zajęli wieś Walkowice, zmuszając wojska powstańcze do wycofania sie w rejon Kruszewa. Inny oddział Niemców zajął Romanowo. W ten sposób droga do Czarnkowa dla wroga stała otworem. W tej krytycznej sytuacji powstańcy przygotowali kontrnatarcie z dwóch kierunków: pierwsze od strony Kruszewa w kierunku Walkowic, drugie – od Czarnkowa na Romanowo. Po ciężkich walkach Niemcy ponieśli ciężkie straty i zmuszeni zostali do wycofania się za linię Noteci. Były to ostatnie bitwy stoczone przez powstańców z przeważającymi siłami wroga. Niemcy nie podjęli już poważniejszych działań zaczepnych na froncie czarnkowskim , jednak nadal ostrzeliwali ogniem artyleryjskim poszczególne miejscowości i prowadzili prowokacyjne potyczki. Na wskutek Trewiru (16.02.1919) zostaje ustalona linia demarkacyjna pomiędzy wojskami niemieckimi a oddziałami powstańczymi. Przebiegać ona będzie według aktualnego zasięgu frontu. Niemcy zostali zobowiązani do zaniechania wszystkich działań zaczepnych przeciw Polakom. W Maju 1919 r. Wraz z Kazimierzem Brownsfordem na konferencję pokojową do Wersalu udaje się ks. Józef Pielatowski proboszcz parafii Piłka. Delegacja w której uczestniczyli miała na celu, aby powiat Wieleński pozostał w granicach państwa polskiego. Do Czarnkowa przybywa komisja Rozejmowa witana przez miejscową ludność, oraz zgromadzonych na placu harcerzy, ma na celu ostateczne wytyczenie granic w rejonie nadnoteckim. Komisja zatrzymała się w Lubaszu u miejscowego właściciela ziemskiego. Czarnkowszczyzna – ziemie po lewej stronie Noteci w wyniku zwycięskiego i skutecznego działania powstańców wielkopolskich- przejęta i utrzymana do czasu podpisania Traktatu Wersalskiego 28 czerwca 1919 roku… Chciałbym raz jeszcze wspomnieć o dwóch przyjaciołach, Orłowski i Raczyński. Zdzisław Orłowski (ur. 10 października 1892 w Zaworach koło Śremu, zm. 7 czerwca 1982 w Poznaniu) – podpułkownik Wojska Polskiego, uczestnik powstania wielkopolskiego i powstań śląskich oraz II wojny światowej. Przebieg służby, Stanowiska: dowódca IV Okręgu Wojskowego (powstanie wielkopolskie), prezes Związku Powstańców Wielkopolskich. Główne wojny i bitwy: I wojna światowa
powstanie wielkopolskie, powstania śląskie, wojna polsko-bolszewicka, II wojna światowa. Odznaczenia: Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Walecznych (1920-1941, trzykrotnie), Złoty Krzyż Zasługi, Śląski Krzyż Powstańczy, Wielkopolski Krzyż Powstańczy. Podpułkownik Orłowski urodził się w rodzinie właściciela ziemskiego i powstańca styczniowego Leonarda i Walerii z d. Karge. Wcielony do armii niemieckiej walczył w I wojnie światowej, od 1917 r. dowodził w randze podporucznika batalionem. Po zakończeniu działań wojennych wrócił do Wielkopolski, 7 stycznia 1919 r. został mianowany przez głównodowodzącego Powstaniem Wielkopolskim mjr. Stanisława Taczaka dowódcą IV Okręgu Wojskowego, który obejmował powiaty czarnkowski, chodzieski, szamotulski i obornicki. Orłowski zorganizował cztery kompanie powstańcze w Czarnkowie i jedną w Lubaszu. Na czele podległych mu oddziałów bronił skutecznie odcinka czarnkowskiego. Po zakończeniu walk w Wielkopolsce uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej, na froncie awansowano go do stopnia kapitana. Od 1 stycznia 1921 r. brał udział w III powstaniu Śląskim, pełniąc służbę w Dowództwie Obrony Plebiscytu jako szef IV oddziału. W 1939 r. został prezesem Zarządu Głównego Związku Powstańców Wielkopolskich. W sierpniu 1939 r. został zmobilizowany jako major rezerwy. Przydzielono go do Dowództwa Okręgu Korpusu VII w charakterze kierownika biura cenzury wojskowej. 17 września przekroczył granicę polsko-węgierską. W Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie służył m.in. jako dowódca kompanii zaopatrzenia w 1. Dywizji Pancernej gen. Maczka. Po zakończeniu działań wojennych został zdemobilizowany i w 1947 r. wrócił do kraju. W 1957 r. został awansowany na stopień podpułkownika. Zmarł w 1982 roku, pochowany został w rodzinnym grobowcu w Lubaszu. Czarnków i Lubasz przyznały mu honorowe obywatelstwo, od 2003 r. jest także patronem Gimnazjum w Lubaszu. W 1930 r. ożenił się z Wandą Łodzia-Michalską. Ślub odbył się na Jasnej Górze… Odsłaniając piękną kartę Powstania Wielkopolskiego chciałbym podkreślić tę jedyną przyjaźń z sprzed laty. Pułkownik Zdzislaw Orłowski miał kuzyna,  Włodzimierza Raczyńskiego, który może juz wspomniałem, pochodził z bardzo znanej Rodziny i był  starostą Czarnkowa. A przed sobą mam zdjęcie zatytułowane Grób w Lubaszu. Na tym cmentarzu, po południowo-wschodniej stronie kościoła, znajduje się niski murowany grobowiec zwieńczony orłem. Na nim wmurowano dwie czarne tablice upamiętniające Włodzimierza Raczyńskiego (zm. 1939) ze Stajkowa, , organizatora powstania wielkopolskiego i pierwszego starostę polskiego w Czarnkowie, oraz pułkownika Zdzisława Orłowskiego (1892-1982), dowódcę obornickiego okręgu wojskowego w powstaniu wielkopolskim i generalnego kwatermistrza III powstania śląskiego. Grobowiec został odrestaurowany w 2008 r. Przyjaciele nie rozstali się z sobą nawet po śmierci. Wszystkim życzę wielkiej Polski i zawsze wiernej.

Stanislaw Barszczak, A black horse,

4. Alfred Hitchcock on the set

In May 1963 The Museum of Modern Art publishes Peter Bogdanovich’s 48-page The Cinema of Alfred Hitchcock as part of their Hitchcock film retrospective /see, http://zakka.dk/euroscreenwriters/interviews/alfred_hitchcock.htm/ This is rare interview with Alfred Hitchcock. Peter Bogdanovich interviews Alfred Hitchcock in his office. I quote the interview because it shows Hitchcock character perfectly. I have all my butt, and the dead man was killed again, he also said in this interview, I think. Peter Bogdanovich (Serbian: born July 30, 1939) is an American director, writer, actor, producer, critic and film historian. He is part of the wave of “New Hollywood” directors, which included William Friedkin, Brian De Palma, George Lucas, Martin Scorsese, Michael Cimino and Francis Ford Coppola. His most critically acclaimed and well-known film is the drama The Last Picture Show (1971). I am referring here to Hitchcock’s authentic but very rewritten statements. The legendary interview from 1963. PB: You never watch your films with an audience. Don’t you miss hearing them scream? AH: No. I can hear them when I’m making the picture. PB: Do you feel that the American film remains the most vital cinema? AH: When we make films for the United States, we are automatically making them for all the world, because America is full of foreigners. It’s a melting pot. Which brings us to another point. I don’t know what they mean when they talk about “Hollywood” pictures. I say, “Where are they conceived?” Look at this room, you can’t see out the windows. We might just as well be in a hotel room in London, or anywhere you like. So here is where we get it down on paper, Hitchcock said. Now where do we go? We go on location, perhaps; and then where do we work? We’re inside on a stage, the big doors are closed, and we’re down in a coal mine: we don’t know what the weather is like outside. Again we don’t know where we are, only within our film, within the thing we’re making. That’s why it’s such nonsense to talk about locale. “Hollywood.” That doesn’t mean anything to me. If you say, “Why do you like working in Hollywood?” I would say, because I can get home at six o’clock for dinner. PB: How would you define pure cinema? AH: Pure cinema is complementary pieces of film put together, like notes of music make a melody. There are two primary uses of cutting or montage in film: montage to create ideas, and montage to create violence and emotions. For example, in Rear Window, where Jimmy Stewart is thrown out of the window in the end, I just photographed that with feet, legs, arms, heads. Completely montage. I also photographed it from a distance, the complete action. There was no comparison between the two. There never is. Barroom fights, or whatever they do in westerns, when they knock out the heavy or when one man knocks another across the table which breaks, they always break a table in bars, they are always shot at a distance. But it is much more effective if it’s done in montage, because you involve the audience much more, that’s the secret to that type of montage in film. And the other, of course, is the juxtaposition of imagery relating to the mind of the individual. You have a man look, you show what he sees, you go back to the man. You can make him react in various ways. You see, you can make him look at one thing, look at another – without his speaking, you can show his mind at work, comparing things – any way you run there’s complete freedom. It’s limitless, I would say, the power of cutting and the assembly of the images. PB: How do you work when you are shooting? AH: Well, I never look through the camera, you know. The cameraman knows me well enough to know what I want–and when in doubt, draw a rectangle and then draw the shot out for him. You see, the point is that you are, first of all, in a two-dimensional medium. Mustn’t forget that. You have a rectangle to fill. Fill it. Compose it. I don’t have to look through a camera for that. First of all, the cameraman knouws very well that when I compose I object to air, space around figures or above their heads, because I think that’s redundant. It’s like a newspaperman taking a still and trimming it down to its essentials. They have standing instructions from me–they never give any air around the figures. If I want air, I’ll say so. Now, you see, when I’m on the set, I’m not on the set. If I’m looking at acting or looking at a scene–the way its played, or where they are–I am looking at a screen, I am not confused by the set and the movement of the people across the set. In other words, I follow the geography of the screen. I can only think of the screen. Most directors say, “Well, he’s got to come in that door so he’s got to walk from there to there.” Which is as dull as hell. And not only that, it makes the shot itself so empty and so loose that I say, “Well, if he’s still in a mood – whatever mood he’s in – take him across in a close-up, but keep the mood on the screen.” We’re not interested in distance. I don’t care how he got across the room. What’s the state of mind? You can only think of the screen. You cannot think of the set or where you are in the studio – nothing of that sort. PB: What is your technique of working with actors? AH: I don’t direct them. I talk to them and explain to them what the scene is, what it’s purpose is, why they are doing certain things–because they relate to the story–not to the scene. The whole scene relates to the story but that little look does this or that for the story. As I tried to explain to that girl, Kim Novak, “You have got a lot of expression in your face. Don’t want any of it. I only want on your face what we want to tell to the audience–what you are thinking.” I said, “Let me explain to you. If you put a lot of redundant expressions on your face, it’s like taking a piece of paper and scribbling all over it–full of scribble, the whole piece of paper. You want to write a sentence for somebody to read. They can’t read it–too much scribble on the face. Much easier to read if the piece of paper is blank. That’s what your face ought to be when we need the expression.” Take The Birds. There is not one redundant expression on Hedren’s face. Every expression makes a point. Even the slight nuance of a smile when she says, “What can I do for you, sir?” One look says, “I’m going to play a gag on him.” That’s the economy of it. PB: You’ve said that your pictures are finished before you set foot on the set – that is, once the script is completed. What is your working process with the writers? AH: In the early days – way, way back in the English period, I would always work on a treatment with a writer who would be a plot maker, or story man. I would work weeks and weeks on this treatment and what it would amount to would be a complete narrative, even indicating shots, but not in the words of long-shot or close-up. It would have everything in it, all the details. Then I used to give it to a top writer to dialogue it. When he sent in his dialogue, I would sit down and dictate the shots in a complete continuity. But the film had to be made on paper in this narrative form. It would describe the film, shot by shot, beginning to end. Sometimes with drawings, sometimes without. I abandoned this method when I came to America. I found that American writers wouldn’t go for that sort of thing. I do it verbally now, with the writer, and then I make corrections and adjustments afterwards. I work many weeks with him and he takes notes. And I describe the picture for the production designers as well. Marnie has all been finished as far as the layout of the picture, but there’s no dialogue in it. I would say I apply myself two-thirds before he writes and one-third after he writes. But I will not and do not photograph anything that he puts in the script on his own, apart from words. I mean any cinematic method of telling it – how can he know? On North by Northwest, Ernie Lehman wouldn’t let me out of the office for a whole year. I was with him on every shot, every scene. Because it wasn’t his material. PB: I’ve heard a story about your having been put in jail by your father at an early age. Did this have any particular effect on your development, do you think? AH: It could have – I must have been five when I was sent along with a note to the chief of police, who read the note and promptly put me into a cell and locked the door for five minutes; and then let me out, saying, “That’s what we do to naughty little boys, you see.” What effect that had on me at the time I can’t remember, but they say psychiatrically if you can discover the origins of this or that, it releases everything. I don’t think it released me from a natural fear of the police. PB: What influence, if any, do you think the Jesuit schooling has had on your work? AH: The Jesuits taught me organization, control, and to some degree, analysis. Their education is very strict, and orderliness is one of the things that come out of that, I suppose. Although my orderliness is spasmodic. I remember when I was at the age of eighteen or nineteen I was a senior estimator at an electrical engineering firm, and the requests for estimates used to come in, and I was kind of lazy so I’d pile them up on my desk and they’d go up to a big pile. And I used to say, “Well, I’ve got to get down to this,” and then I polished them off like anything. And used to get praised for the prodigious amount of work I’d done in that particular day. That lasted until the complaints began to come in about the delay in answering. That’s the way I feel about working. Certain writers want to work every hour of the day: they’re very facile. I’m not that way. I want to say, “Let’s lay off for several hours, let’s play.” And then we get down to it again. I’m sure the Jesuits did not teach that. As far as any religious influence, at the time I think it was fear. But I’ve grown out of religious fear now. I think I have. I don’t know. I don’t think the religious side of the Jesuit education impressed itself so much upon me as the strict discipline one endured at the time./Bogdanovich names all of Hitchcocks films and they discuss each one/… refers to the film The Thirty-Nine Steps (1935) PB: in all your chase films, why do you have the hero fleeing from both the police and the real criminals? AH: One of the reasons is a structural one. The audience must be in tremendous sympathy with the man on the run. But the basic reason is that the audience will wonder, “Why doesn’t he go for the .police?” Well, the police are after him, so he can’t go to them, can he? PB: Isn’t it his sense of guilt that makes him so fervent? AH: Well, yes, to some degree. In Thirty-Nine Steps maybe he feels guilt because the woman is so desperate and he doesn’t protect her enough, he’s careless… Refers to the film The Lady Vanishes (1938) PB: The Lady Vanishes is one of your least complex films. Do you agree? AH: It is a very light film. Of course, it doesn’t make sense. Why didn’t they send the message by carrier pigeon? The story is inspired by that legend of an Englishwoman who went with her daughter to the Palace Hotel in Paris in the 1880’s, at the time of the Great Exposition. The woman was taken sick and they sent the girl across Paris to get some medicine, in a horse-vehicle, so it took about four hours, and when she came back she asked, “How’s my mother?” “What mother?” “My mother. She’s here, she’s in her room. Room 22.” They go up there. Different room, different wallpaper, everything. And the payoff of the whole story is, so the legend goes, that the woman had Bubonic plague and they daren’t let anybody know she died, otherwise all of Paris would have emptied. That was the original situation and pictures like Lady Vanishes were all variations on it… Regarding Rebecca (1940) PB: Wasn’t Rebecca the first film in which you experimented with a tracking camera as 10. opposed to the use of montage? AH: Pretty well, yes. But only because we were going around a big house. I don’t think it was really right, because after all, the eye must look at the character. It must not be conscious of a camera dollying unless you are dollying or zooming in for a particular purpose… As concerns Rope (1948) PB: Do you consider Rope one of your most experimental films, technically? AH: Only because I abandoned pure cinema in an effort to make the stage play mobile. With a flowing camera, the film played in its own time, there were no dissolves, no time-lapses in it, it was continuous action. And I thought it also ought to have a continuous flow of camera narrative as well. I think it was an error technically because one abandoned pure cinema for it. But when you take a stage play in one room, it is very hard to cut it up… As regards Rear Window (1954) PB: The critic on The Observer called this a horrible film because a man was looking out a window at other people. I thought that was a crappy remark. Everyone does it, it’s a known fact, and provided it is not made too vulgar, it is just curiosity. People don’t care who you are, they can’t resist looking. Isn’t there something sympathetic about the murderer in his confrontation scene with Stewart? AH: Well, the poor man. It’s the climax of peeping tomism, isn’t it? “Why did you do it?” he says. “If you hadn’t been a peeping tom, I would have gotten away with it.” Stewart can’t answer. What can he say? He’s caught. Caught with his plaster down… /Here the inner world of the author is more certain than what he sees, I would emphasize it/ … For the movie Vertigo (1958) PB: Isn’t Vertigo about the conflict between illusion and reality? AH:Oh, yes… For the movie Psycho (1960) PB: Do you really consider Psycho an essentially humorous film? AH: Well, when I say humorous, I mean it’s my humor that enabled me to tackle the outrageousness of it. If I were telling the same story seriously, I’d tell a case history and never treat it in terms of mystery or suspense. It would simply be what the psychiatrist relates at the end. PB: In Psycho, aren’t you really directing the audience more than the actors? AH:  Yes. It’s using pure cinema to cause the audience to emote. It was done by visual means designed in every possible way for an audience. That’s why the murder in the bathroom is so violent, because as the film proceeds, there is less violence. But that scene was in the minds of the audience so strongly that one didn’t have to do much more. I think that in Psycho there is no identification with the characters. There wasn’t time to develop them and there was no need to. The audience goes through the paroxysms in the film without consciousness of Vera Miles or John Gavin. They’re just characters that lead the audience through the final part of the picture. I wasn’t interested in them. And you know, nobody ever mentions that they were ever in the film. It’s rather sad for them. Can you imagine how the people in the front office would have cast the picture? They’d say, “Well, she gets killed off in the first reel, let’s put anybody in there, and give Janet Leigh the second part with the love interest.” Of course, this is idiot thinking. The whole point is to kill off the star, that is what makes it so unexpected. This was the basic reason for making the audience see it from the beginning. If they came in half-way through the picture, they would say, “When’s Janet Leigh coming on?” You can’t have blurred thinking in suspense… For the film The Birds (1963) PB: In The Birds, as in a lot of your films, you take ordinary, basically average people, and put them into extraordinary situations. AH: This is for audience identification. In The Birds, there is a very light beginning, girl meets boy, and then she walks right into a complicated situation: the boy’s mother’s unnatural relationship to him, and the school teacher who’s carrying a torch for him. This girl, who is just a fly-by-night, a playgirl, comes up against reality for the first time. That transmits itself into a catastrophe, and the girl’s transition takes place. PB: What do you feel the picture is really about? AH: Generally speaking, that people are too complacent. The girl represents complacency. But I believe that when people rise to the occasion, when catastrophe comes, they are all right. The mother panics because she starts off being so strong, but she is not strong, it is a facade: she has been substituting her son for her husband. She is the weak character in the story. But the girl shows that people can be strong when they face up to the situation. It’s like the people in London, during the wartime air raids. PB: Isn’t the film also a vision of Judgment Day? AH: Yes, it is. And we don’t know how they are going to come out. Certainly, the mother was scared to the end. The girl was brave enough to face the birds and try to beat them off. But as a group they were the victims of Judgment Day. For the ordinary public – they got away to San Francisco – but I toyed with the idea of lap-dissolving on them in the car, looking, and there is the Golden Gate Bridge – covered in birds… PB: Aren’t there a lot of trick-shots in the picture? AH: Had to be. There are 371 trick-shots in it, and the most difficult one was the last shot. That took 32 different pieces of film… And you would have to spend some money on it. /end of the interview/ Here are some thoughts by Hitchcock:” Puns are the highest form of literature…  Ideas come from everything. Fear isn’t so difficult to understand. After all, weren’t we all frightened as children? Nothing has changed since Little Red Riding Hood faced the big bad wolf. What frightens us today is exactly the same sort of thing that frightened us yesterday. It’s just a different wolf. This fright complex is rooted in every individual…There is no terror in the bang, only in the anticipation of it…Give them pleasure /see, the people/. The same pleasure they have when they wake up from a nightmare…What is drama but life with the dull bits cut out…The length of a film should be directly related to the endurance of the human bladder…If I won’t be myself, who will?…Always make the audience suffer as much as possible…I’ve never been very keen on women who hang their sex round their neck like baubles. I think it should be discovered. It’s more interesting to discover the sex in a woman than it is to have it thrown at you, like a Marilyn Monroe or those types. To me they are rather vulgar and obvious…I’m a writer and, therefore, automatically a suspicious character…There is a distinct difference between “suspense” and “surprise,” and yet many pictures continually confuse the two. I’ll explain what I mean…We are now having a very innocent little chat. Let’s suppose that there is a bomb underneath this table between us. Nothing happens, and then all of a sudden, “Boom!” There is an explosion. The public is surprised, but prior to this surprise, it has seen an absolutely ordinary scene, of no special consequence. Now, let us take a suspense situation. The bomb is underneath the table and the public knows it, probably because they have seen the anarchist place it there. The public is aware the bomb is going to explode at one o’clock and there is a clock in the decor. The public can see that it is a quarter to one. In these conditions, the same innocuous conversation becomes fascinating because the public is participating in the scene. The audience is longing to warn the characters on the screen: “You shouldn’t be talking about such trivial matters. There is a bomb beneath you and it is about to explode!”…In the first case we have given the public fifteen seconds of surprise at the moment of the explosion. In the second we have provided them with fifteen minutes of suspense. The conclusion is that whenever possible the public must be informed. Except when the surprise is a twist, that is, when the unexpected ending is, in itself, the highlight of the story…I can’t read fiction without visualizing every scene. The result is it becomes a series of pictures rather than a book… We seem to have a compulsion these days to bury time capsules in order to give those people living in the next century or so some idea of what we are like. I have prepared one of my own. I have placed some rather large samples of dynamite, gunpowder, and nitroglycerin. My time capsule is set to go off in the year 3000. It will show them what we are really like… I’m a typed director. If I made Cinderella, the audience would immediately be looking for a body in the coach… I have a feeling that inside you somewhere, there’s somebody nobody knows about…T.V. has brought murder back into the home where it belongs…In feature films the director is God; in documentary films God is the director…Suspense is like a woman. The more left to the imagination, the more the excitement. … The conventional big-bosomed blonde is not mysterious. And what could be more obvious than the old black velvet and pearls type? The perfect ‘woman of mystery’ is one who is blonde, subtle and Nordic. … Although I do not profess to be an authority on women, I fear that the perfect title [for a movie], like the perfect woman is difficult to find… In The Birds (1963), the Rod Taylor character, an innocent man, finds his world under attack by vicious birds, and struggles to free himself from a clinging mother (Jessica Tandy). The killer in Frenzy (1972) has a loathing of women but idolises his mother. The villain Bruno in Strangers on a Train hates his father, but has an incredibly close relationship with his mother (played by Marion Lorne). Sebastian (Claude Rains) in Notorious has a clearly conflictual relationship with his mother, who is (correctly) suspicious of his new bride Alicia Huberman (Ingrid Bergman). Norman Bates has troubles with his mother in Psycho. Hitchcock heroines tend to be blondes. Hitchcock appears briefly in most of his own films. For example, he is seen struggling to get a double bass onto a train (Strangers on a Train), walking dogs out of a pet shop (The Birds), fixing a neighbour’s clock (Rear Window), as a shadow (Family Plot), sitting at a table in a photograph (Dial M for Murder), and missing a bus (North by Northwest). Hitchcock returned several times to cinematic devices such as suspense, a spectator in tension, the audience as voyeur… In a 1963 interview with Italian journalist Oriana Fallaci, Hitchcock was asked how in spite of appearing to be a pleasant, innocuous man, he seemed to enjoy making films involving suspense and terrifying crime. He responded: “I’m English. The English use a lot of imagination with their crimes. I don’t get such a kick out of anything as much as out of imagining a crime. When I’m writing a story and I come to a crime, I think happily: now wouldn’t it be nice to have him die like this? And then, even more happily, I think: at this point people will start yelling. It must be because I spent three years studying with the Jesuits. They used to terrify me to death, with everything…” Hitchcock once commented, “The writer and I plan out the entire script down to the smallest detail, and when we’re finished all that’s left to do is to shoot the film… I have a strongly visual mind. I visualise a picture right down to the final cuts. I write all this out in the greatest detail in the script, and then I don’t look at the script while I’m shooting. I know it off by heart, just as an orchestra conductor needs not look at the score … When you finish the script, the film is perfect. But in shooting it you lose perhaps 40 percent of your original conception. In Writing with Hitchcock, a book-length study of Hitchcock’s working method with his writers, author Steven DeRosa noted that, “Although he rarely did any actual ‘writing’, especially on his Hollywood productions, Hitchcock supervised and guided his writers through every draft, insisting on a strict attention to detail and a preference for telling the story through visual rather than verbal means. While this exasperated some writers, others admitted the director inspired them to do their very best work. Hitchcock often emphasized that he took no screen credit for the writing of his films. However, over time the work of many of his writers has been attributed solely to Hitchcock’s creative genius, a misconception he rarely went out of his way to correct. Notwithstanding his technical brilliance as a director, Hitchcock relied on his writers a great deal.” While Hitchcock did do a great deal of preparation for all his films, he was fully cognizant that the actual film-making process often deviated from the best-laid plans and was flexible to adapt to the changes and needs of production as his films were not free from the normal hassles faced and common routines utilised during many other film productions… Hitchcock became known for his alleged observation, “Actors are cattle”. He once said that he first made this remark as early as the late 1920s, in connection to stage actors who were snobbish about motion pictures. However, the actor Michael Redgrave said that Hitchcock had made the statement during the filming of The Lady Vanishes (1938). Later, in Hollywood, during the filming of Mr. & Mrs. Smith (1941), Carole Lombard brought some heifers onto the set with name tags of Lombard, Robert Montgomery and Gene Raymond, the stars of the film, to surprise the director.[152] Hitchcock said he was misquoted: “I said ‘Actors should be treated like cattle’.” For Hitchcock, the actors, like the props, were part of the film’s setting, as he said to Truffaut. I have a strongly visual mind. What is new in presenting a person here: a preference for visualizing rather than verbal means. Hitchcock wants to contact the audience at all costs. He made the permissible changes to the scenario, but retained the details. He often used the same actors in many of his films. Several actors who worked with him gave fine, often brilliant performances and these performances contribute to the film’s success. His influence helped start a trend for film directors to control artistic aspects of their films without answering to the film’s producer. The imaginary invention of climbing in creating art is as important as climbing in the mountains, the modern mountaineers understood that /see, mountain climbing  extreme by Arnold Messner/. Hitchcock had health problems. On January 12, 1957 feeling unwell, Hitchcock is confined to bed. For a few days still in pain, Hitchcock is admitted to the Cedars of Lebanon hospital, where he undergoes surgery for a navel hernia. He is also diagnosed as suffering from colitis. Then on March 9, 1967 Hitchcock is rushed to the Cedars of Lebanon hospital, where he is operated on to remove obstructing gallstones on March 11th. He spends the rest of March in hospital. On January 18, 1968 Hitchcock attends the funeral of his longtime physician, Dr. Ralph Tandowsky. In September 1974 Hitchcock suffers a heart attack and is fitted with a pacemaker at the UCLA hospital. So, with his health failing in early April, Hitchcock takes to bed at his Bel Air home.

 

Epilog

Somehow Hitchcock experiencing the world by the quantity of individuum is most important, his experience first. And the audience knows more like a hero. Unlimited watching the world here, hanging technique, see suspense. The audience is always the same, does not change. He wished us, good luck watching people. Nightmares are vivid in our life always. This told us the suspense genius, a quarter of an hour before the main hour of the day, the most important in the reception of photos to a new movie by the audience is. This is Hitchcock moronic logic, film idea, film reflection, reflexive light. Black and white birds were always, they can attack us in this era. Failing health reduced Hitchcock’s output during the last two decades of his life. Biographer Stephen Rebello claimed Universal “forced” two movies on him, Torn Curtain (1966) and Topaz (1969). Both were spy thrillers set with Cold War-related themes. The first, Torn Curtain (1966), with Paul Newman and Julie Andrews, precipitated the bitter end of the twelve-year collaboration between Hitchcock and composer Bernard Herrmann. Herrmann was sacked when Hitchcock was unsatisfied with his score, and replaced with British composer John Addison. Topaz (1969), based on a Leon Uris novel, is partly set in Cuba. Both received mixed reviews from critics. On the Hitchcock holiday they traveled to Cuba, Marrakesh in Morocco, Lake Como in Italy, St. Moritz, Switzerland, The Palace Hotel. Last time in December 1975. Alfred Hitchcock first visited St. Moritz during the filming of The Prude’s Fall (1924) and returned there with Alma Reville on their honeymoon in December 1926, where they stayed at the Palace Hotel. From then onwards, they often returned to spend their Christmas vacation at the hotel and to celebrate their wedding anniversary. The highest summit in the Eastern Alps, the Piz Bernina, lies a few miles south of the town. The town is a popular destination of the upper class and international jet set, as well as being one of the most expensive ski resorts in the world. Hitchcock was often asked by the press if he intended to ski whilst on holiday. In December 1954 he responded, “I hope not. No, definitely no. I’ll watch some skiing but I just like sitting in my room at the hotel and looking at the snow.” During their Christmas 1966 holiday, he replied, “I am a devotee of winter sports from a distance.” When John Russell Taylor visited Hitchcock following the publication of Hitch: The Life and Times of Alfred Hitchcock in 1978, he asked the director about his future plans and the possibility of enjoying a retirement: As Hitch said, “What would I do, sit at home in a corner and read?” But he had begun to cut down on all activities outside the preparation of the next film. Virtually ever since their marriage, Hitch and Alma had gone back for their wedding anniversary to their honeymoon hotel in St. Moritz. But now there was Alma’s health and the cessation of direct flights, which entailed a tiresome and expensive stopover in Paris, to consider. And, as Hitch pointed out, these days he did nothing in St. Moritz but sit by a window and observe the snowy scene outside. “So, I thought I might just as well get the scene painters at Universal to paint a large snowy backdrop to hang outside my window in Bel Air.” To promote his films in the fifties Hitchcock undertook long journeys. In November1955 The Hitchcocks tour Asia to promote The Trouble with Harry, visiting India, Japan, Thailand and Hong Kong. On December 3, 1955 Concerns start to grow after the aircraft the Hitchcocks are travelling on from India to the Far East fails to arrive in Singapore. There are fears that it may have crashed into the Bay of Bengal. The Hitchcocks were due to be the guests of Singaporean businessman Loke Wan Tho, who had organised a cocktail party and formal dinner. Still no news had arrived the following day and Loke commented to the press, “I am completely baffled.” In 1960 year Hitchcock had been in the Hotel in Sydney, Australia. Partway through the interview, he accidentally kicked his shoe off and is later photographed retrieving it from beneath a chair. In May1964 The Hitchcocks spend 2 months in Europe on vacation, occasionally giving interviews and attending special events held in their honour. Amongst the many cities and places visited are: London, Villa D’Este at Lake Como, Rome, Vienna, Munich, Paris, the French Riviera, Belgrade, Dubrovnik and Zagreb. In his professional career he returned willingly to the British Isles and to Paris. In 1972 year Hitchcock returned to Britain to make his penultimate film Frenzy. After two espionage films, the plot marks a return to the murder thriller genre, and is based upon the novel Goodbye Piccadilly, Farewell Leicester Square. The plot centres on a serial killer in contemporary London. For the first time, Hitchcock allowed nudity and profane language, which had previously been taboo, in one of his films. He also shows rare sympathy for the policeman on the case and his comic domestic life. Family Plot (1976) was Hitchcock’s last film. It relates the escapades of “Madam” Blanche Tyler, played by Barbara Harris, a fraudulent spiritualist, and her taxi driver lover Bruce Dern, making a living from her phony powers. William Devane, Karen Black, Katherine Helmond, and Cathleen Nesbitt co-starred. It is the only Hitchcock film scored by John Williams. While Family Plot was based on the Victor Canning novel The Rainbird Pattern, the novel’s tone is more sinister and dark than what Hitchcock wanted for the film. Screenwriter Ernest Lehman originally wrote the film with a dark tone but was pushed to a lighter, more comical tone by Hitchcock. Near the end of his life, Hitchcock had worked on the script for a projected spy thriller, The Short Night, collaborating with James Costigan, Ernest Lehman and David Freeman. Despite some preliminary work, the screenplay was never filmed. This was caused primarily by Hitchcock’s seriously declining health and his concerns for his wife, Alma, who had suffered a stroke. In 1976 year The Hollywood article goes on to say, “Mr. Hitchcock said he was an unabashed Francophile. In October 1978 actor Barry Foster pays Hitchcock a visit. Bill Ingram resigns from Technicolor to set up Simba Film Ltd, “to buy and sell theatrical and television product”. In December 1978 writer David Freeman begins working with Hitchcock on the script of The Short Night. On May 8, 1979 Hitchcock’s old friend Victor Saville, who had recently attended the director’s AFI Lifetime Achievement Award, dies. Several sources regard Saville’s death as a contributing factor to Hitchcock deciding to abandon any attempt to make The Short Night and to shut down his bungalow office at Universal. In August this year Ingrid Bergman pays Hitchcock a final visit ,”He took both my hands and tears streamed down his face and he said, ‘Ingrid, I’m going to die,’ and I said, ‘But of course you are going to die sometime, Hitch … we are all going to die.’ And then I told him that I, too, had recently been very ill, and that I had thought about it, too. And for a moment the logic of that seemed to make him more peaceful.” On December 31, 1979 Hitchcock becomes Sir Alfred Hitchcock in the Queen’s New Year Honours List, receiving an honourary knighthood. He had previously declined a CBE in 1962. In January 1980 too infirm to travel to London to receive his honourary knighthood directly from Queen Elizabeth II, the British Consuls-General of the United Kingdom to Los Angeles, Thomas Aston, makes a formal presentation to Hitchcock at his office at Universal in front of the press. When asked, “What does a knight do?”, the director replies, “The first obvious thing he does, is go out into the night.” In March Hitchcock checks into Cedars of Lebanon hospital for diagnostic tests. With his health failing in early April, Hitchcock takes to bed at his Bel Air home. On April 29. 1980 Alfred Hitchcock dies of renal failure at 9:17am at his Bel Air home. On June 3, 1980 A requiem mass is held at Westminster Cathedral in London for Alfred Hitchcock. Amongst the attendees are Sidney Bernstein, Ingrid Bergman, Ann Todd, Elsie Randolph, Anna Neagle, Joan Harrison, Barry Foster and George Perry. On June 29. 1980 in an article published in the Boston Globe, composer John Williams spoke about working with Hitchcock on Family Plot (1976), “I wasn’t excited about that particular picture, but I wanted to work with Hitchcock, and it turned out to be his last film. He didn’t want any thick, heavy scoring. ‘Just remember this,’ he said to me, ‘murder can be fun.’“ Hitchcock died aged 80 in his Bel Air home of renal failure on 29 April 1980. While biographer Spoto wrote that Hitchcock “rejected suggestions that he allow a priest … to come for a visit, or celebrate a quiet, informal ritual at the house for his comfort”, Jesuit priest Mark Henninger wrote that he and fellow priest Tom Sullivan celebrated Mass at the filmmaker’s home; Sullivan heard Hitchcock’s confession. He was survived by his wife and their daughter. Lew Wasserman, board chairman and chief executive officer of MCA Inc. and previously Hitchcock’s longtime agent, stated: I am deeply saddened by the death of my close friend and colleague, Sir Alfred Hitchcock, whose death today at his home deprives us all of a great artist and an even greater human being. Almost every tribute paid to Sir Alfred in the past by film critics and historians has emphasized his continuing influence in the world of film. It is that continuing influence, embodied in the magnificent series of films he has given the world, during the last half-century, that will preserve his great spirit, his humour and his wit, not only for us but for succeeding generations of film-goers. Hitchcock’s funeral Mass was held at Good Shepherd Catholic Church in Beverly Hills on 30 April 1980, after which his body was cremated and his remains were scattered over the Pacific Ocean on 10 May 1980. On July 6, 1982 Alfred Hitchcock’s wife Alma Reville dies of natural causes at her Bel Air home. fin

Stanislaw Barszczak, A black horse,

Foreword

Alfred Joseph Hitchcock (13 August 1899 Leytonstone – 29 April 1980 Bel Air, California, U.S.) was an English film director and producer. He pioneered many elements of the suspense and psychological thriller genres. He had a successful career in British cinema with both silent films and early talkies and became renowned as Britain’s leading filmmaker. Hitchcock moved to Hollywood in 1939 and became a U.S. citizen in 1955. Alma mater: Salesian College, St Ignatius’ College. Spouse Alma Reville (m. 1926; his death 1980). Children Patricia Hitchcock. Hitchcock became a highly visible public figure through interviews, film trailers, cameo appearances in his own films, and the ten years in which he hosted the television programme Alfred Hitchcock Presents (1955–1965). Hitchcock’s stylistic trademarks include the use of camera movement that mimics a person’s gaze, forcing viewers to engage in a form of voyeurism. In addition, he framed shots to maximise anxiety, fear, or empathy, and used innovative forms of film editing. His work often features fugitives on the run alongside “icy blonde” female characters. He directed more than fifty feature films in a career spanning six decades and is often regarded as one of the most influential directors in cinematic history. His first thriller, The Lodger: A Story of the London Fog (1927), helped shape the thriller genre in film. His 1929 film, Blackmail, is often cited as the first British sound feature film, while Rear Window (1954), Vertigo (1958), North by Northwest (1959) and Psycho (1960) are regularly ranked among the greatest films of all time. He was the second son and the youngest of three children of William Hitchcock (1862–1914), a greengrocer and poulterer, and Emma Jane Hitchcock (née Whelan; 1863–1942). As I mentioned Mister Hitchcock was raised as a Roman Catholic, and sent to Salesian College, Battersea, and the Jesuit grammar school St Ignatius’ College in Stamford Hill, London.

 

1. From 5 minutes at the police station to ‘Winter’s Grace’

Alfred Joseph Hitchcock (was born on 13 August 1899 Leytonstone, now part of the London Borough of Waltham Forest, England- died on 29 April 1980 Bel Air, California, U.S.) was an English film director and producer. His parents were both of half-English and half-Irish ancestry. He often described a lonely and sheltered childhood that was worsened by his obesity. Around age five, Hitchcock recalled that to punish him for behaving badly, his father sent him to the local police station with a note asking the officer to lock him away for five minutes. This incident implanted a lifelong fear of policemen in Hitchcock, and such harsh treatment and wrongful accusations are frequent themes in his films. Alfred was only an average. So, in the autumn of 1910, Alfred Hitchcock, aged 11, begins studying at St. Ignatius College, a Jesuit Catholic secondary school in Stamford Hill, London. Next year Hitchcock continues his education at St. Ignatius College and receives a distinction in mathematics. In July 1913 Hitchcock graduates from St. Ignatius College and enrols at the London County Council School of Marine Engineering and Navigation, located on the High Street, Poplar, London, to study draughtsmanship and advertising design. From May 1914 he was watching the Scala Theatre, managed by Graham Cutts. Following his studies at the London County Council School of Marine Engineering and Navigation, Hitchcock begins working for W.T. Henley’s Telegraph Works Company Ltd on Bromfield Street, London, where he is initially employed in the sales department. On December 12,1915 Alfred Hitchcock’s father, William Hitchcock, dies from chronic emphysema and kidney disease. In this year also 16 year-old Alma Reville enters the film trade, securing a job as a film cutter at the London Film Company. Although educated in engineering, Hitchcock soon realises that he doesn’t want to become an engineer and so enrols on a evening course at Goldsmiths College to study art. The course leads to his appreciation of fine art and to a deeper interest in theatre and film. During this period, Hitchcock increasingly seeks out new plays and films. During 1916, Hitchcock sees the stage play “Who is He?”, based on the 1913 book The Lodger by Marie Belloc Lowndes. He will go on to adapt the book into a film and a radio play. With the First World War entering it’s third year, 18-year-old Hitchcock is declared “unfit for military service” (C3) and so continues to work at W.T. Henley’s Telegraph Works. Unable to join the army, he instead signs up for the Royal Engineers and takes part in evening and weekend exercises, including marches around Hyde Park. In March 28,1917 Hitchcock’s cousin Charles James Hitchcock dies from injuries sustained whilst fighting in Egypt. He had served as a Private in the 3rd County of London Yeomanry (aka the “Sharpshooters”) and the Machine Gun Corps, and had also fought in Gallipoli and Palestine. He is buried at Beersheba War Cemetery. In late 1917, Hitchcock requests to be transferred from the sales department at W.T. Henley’s Telegraph Works to the advertising department and by early 1918 he is in his new post where his responsibilities include helping to design the company’s sales brochures and advertising materials. In July 1919 the US film company Famous Players-Lasky announces that it plans to open studios in the UK and development work begins in October 1919 at a new studio complex in Islington, London. Islington Studios are officially opened in May 1920. Settled into his new role in the advertising department, Hitchcock becomes the editor of a new in-house magazine for W.T. Henley’s Telegraph Works – The Henley Telegraph. While working at Henley’s, Hitchcock began to dabble in creative writing.The initial issue, dated 1st of June 1919, includes a contribution from Hitchcock entitled “Gas”. The September 1919 issue of The Henley Telegraph contains a contribution from Hitchcock entitled “The Woman’s Part”. John Maxwell founds Wardour Films Ltd with £50,000…His first piece, “Gas” (1919), published in the first issue of  The Henley Telegraph, tells of a young woman who imagines that she is being assaulted one night in London- only for the twist to reveal that it was all just a hallucination in the dentist’s chair induced by the anaesthetic… Hitchcock was a film fan from his teenage years, and in 1919 began his film career at the age of twenty, working as a title card designer for the London branch of the American firm Famous Players-Lasky, the production arm of Paramount Pictures, at Islington Studios. In time Balcon’s company a new firm took the name Gainsborough Pictures. Hitchcock worked in the company. His rise from title designer to film director took five years. During this period, he became an unusual combination of screenwriter, art director, and assistant director on a series of five films for Balcon and director Graham Cutts. “The Blackguard” by Graham Cutts (German: Die Prinzessin und der Geiger, 1925), was produced at the Babelsberg Studios in Potsdam, where Hitchcock observed part of the making of F. W. Murnau’s film The Last Laugh (1924).He was impressed with Murnau’s work and later used many techniques for the set design in his own productions. In a book-length interview with François Truffaut, Hitchcock also said that he was influenced by Fritz Lang’s film Destiny (1921). He was likewise influenced by other foreign filmmakers whose work he absorbed as one of the earliest members of the “seminal” London Film Society, formed in 1925. Hitchcock’s first few films faced a string of bad luck. His first directing project came in 1922 with the aptly titled Number 13, filmed in London. The production was cancelled because of financial problems; the few scenes that had been finished at that point have been lost. Michael Balcon gave Hitchcock another opportunity for a directing credit with The Pleasure Garden (1925), a co-production of Gainsborough and the German firm Emelka, which he made at the Geiselgasteig studio near Munich in the summer of 1925. The film was a commercial flop. Next, Hitchcock directed a drama called The Mountain Eagle (1926), possibly released under the title Fear o’ God, in the United States. This film is lost. Hitchcock’s luck changed with his first thriller, The Lodger: A Story of the London Fog (1927), a suspense film about the hunt for a Jack the Ripper type of serial killer in London. Released in January 1927, it was a major commercial and critical success in the United Kingdom. Following the success of The Lodger, Hitchcock hired a publicist to help strengthen his growing reputation. On May 13, 1929 the Duke and Duchess of York visit the British International Pictures studios, where they meet with Alfred Hitchcock and watch a scene from Blackmail being rehearsed… On 2 December 1926, Hitchcock married his assistant director, Alma Reville, at the Brompton Oratory in South Kensington, London. Alma was to become Hitchcock’s closest collaborator, but her contributions to his films (some of which were credited on screen) Hitchcock would discuss only in private, as she was keen to avoid public attention. In 1928, Hitchcock and Alma purchased a house named ‘Winter’s Grace’, situated on Stroud Lane, Shamley Green, in Surrey. The building was originally a Tudor farmhouse dating from the 16th century. The Hitchcocks lived most weekdays at 153 Cromwell Road in London, whilst spending their weekends in Shamley Green entertaining guests. Their only child, daughter Patricia, was born on 7 July of the same year. Hitchcock began work on his tenth film, Blackmail (1929), when its production company British International Pictures (BIP) decided to convert its Elstree facility to sound, and to utilise that new technology in Blackmail. It was an early “talkie” feature film. Blackmail began the Hitchcock tradition of using famous landmarks as a backdrop for suspense sequences, with the climax of the film taking place on the dome of the British Museum. In 1933, Hitchcock was once again working for Michael Balcon at Gaumont British. His first film for the company The Man Who Knew Too Much (1934) was a success and his second The 39 Steps (1935) was acclaimed in the UK.Hitchcock released two espionage thrillers in 1936, Sabotage, loosely based on Joseph Conrad’s novel about a woman who discovers that her husband, a London cinema owner, is an agent terrorist, and Secret Agent. Hitchcock’s next major success was The Lady Vanishes (1938), a fast-paced film about the search for kindly old Englishwoman Miss Froy (Dame May Whitty) who disappears while on board a train in the fictional country of Bandrika.The Guardian called the film “one of the greatest train movies from the genre’s golden era”, and a contender for the “title of best comedy thriller ever made”. Hitchcock was lauded in Britain, where he was dubbed “Alfred the Great” by Picturegoer magazine. Additionally, his reputation was beginning to soar overseas by the end of the 1930s, with a New York Times feature writer stating: “Three unique and valuable institutions the British have that we in America have not. Magna Carta, the Tower Bridge and Alfred Hitchcock, the greatest director of screen melodramas in the world.” On 6 August 1930 Hitchcock is one of 300 guests attending a luncheon ceremony to honour pilot Amy Johnson at the Savoy Hotel, London. The Hon. Esmond Harmsworth presents Miss Johnson with a cheque for £10,000. The other attendees from the world of British cinema are listed as Brian Aherne, Noel Coward, Annie Croft, Gwenn ffrangeon-Davis, Maurice Evans, Jean Forbes-Robertson, Nancy Heath, W.H. Heath, Lupino Lane, Charles Laughton, Frank Lawton, Auriol Lee, Alison Leggett, Ivor Novello, Mabel Poulton and Glen Byam Shaw.

 

2. American Universal Studios and “Cornwall Ranch”

David O. Selznick signed Hitchcock to a seven-year contract beginning in March 1939, and set to end in 1946, which brought the Hitchcocks to Hollywood. The suspense and the gallows humour that had become Hitchcock’s trademark in his films continued to appear in his American productions. The working arrangements with Selznick were less than ideal. Selznick suffered from constant financial problems, and Hitchcock was often displeased with Selznick’s creative control over his films. Selznick, the big producer, lent Hitchcock to the larger studios more often than producing Hitchcock’s films himself. Selznick made only a few films each year, as did fellow independent producer Samuel Goldwyn, so he did not always have projects for Hitchcock to direct. Goldwyn had also negotiated with Hitchcock on a possible contract, only to be outbid by Selznick. Hitchcock was quickly impressed with the superior resources of the American studios compared with the financial limits that he had often faced in Britain. The Selznick picture Rebecca (1940) was Hitchcock’s first American film, set in a Hollywood version of England’s Cornwall and based on a novel by English novelist Daphne du Maurier. The film stars Laurence Olivier and Joan Fontaine. The story concerns a naïve (and unnamed) young woman who marries a widowed aristocrat. She goes to live in his huge English country house, and struggles with the lingering reputation of his elegant and worldly first wife Rebecca, who died under mysterious circumstances. The film won Best Picture at the 13th Academy Awards.The statuette was given to Selznick, as  the film’s producer. Hitchcock was nominated for the Best Director award, his first of five such nominations, but did not win…In August 1940 the Hitchcocks bought the 200-acre (0.81 km2) Cornwall Ranch in the Santa Cruz Mountains, “Heart o’ the Mountains” estate in Scotts Valley, California and this becomes the family’s second home and weekend retreat. The ranch became the holiday home of the Hitchcocks. Their primary residence was an English-style home in Bel Air which was purchased in 1942. During the Second World War Hitchcock worked in America, sailing his wife Elma to America, sometimes he visits Europe. On August 14, 1942 for her birthday, Alfred presents Alma with a new handbag. Inside is a gold key to the front door of their new home, 10957 Bellagio Road. In June 1947 The Hitchcocks celebrate their daughter Patricia’s high school graduation with a lavish party at their Bellagio Road house. Among the guests are Alida Valli, Whitfield Cook, Hume Cronyn, Jessica Tandy, Arthur Laurents, Farley Granger, Cary Grant and Ingrid Bergman. On December 6, 1947 to celebrate the imminent start of filming on the first Transatlantic Pictures production, Rope, Hitchcock hosts a party at his Bellagio Road home. Among the guests are Sidney Bernstein and his wife, Arthur Laurents, Whitfield Cook, John Hodiak, Ingrid Bergman and Cary Grant. On November 2,1948 The Hitchcocks host a dinner at their Bellagio Road home for Whitfield Cook and Hume Cronyn, whilst listening to the results of the election – Harry Truman is reelected. As for professional work there were additional problems between Selznick and Hitchcock, with Selznick known to impose restrictive rules on Hitchcock. At the same time, Selznick complained about Hitchcock’s “goddamn jigsaw cutting”, which meant that the producer did not have nearly the leeway to create his own film as he liked, but had to follow Hitchcock’s vision of the finished product. Hitchcock’s second American film was the thriller Foreign Correspondent (1940) with its plot set in Europe, based on Vincent Sheean’s Personal History and produced by Walter Wanger. It was nominated for Best Picture that year. Hitchcock, along with many other British subjects, felt uneasy living and working in Hollywood while their country was at war; his concern resulted in a film that overtly supported the British war effort. The movie was filmed in the first year of the Second World War and was inspired by the rapidly changing events in Europe, as fictionally covered by an American newspaper reporter (portrayed by Joel McCrea). The film mixed footage of European scenes with scenes filmed on a Hollywood backlot. It avoided direct references to Nazism, Nazi Germany, and Germans to comply with Hollywood’s Production Code censorship at the time. Hitchcock’s films were diverse during the 1940s, ranging from the romantic comedy Mr. & Mrs. Smith (1941), to the courtroom drama The Paradine Case (1947), to the bleak film noir Shadow of a Doubt (1943). Suspicion (1941) marks Hitchcock’s first film as a producer as well as director. It is set in England, and Hitchcock used the north coast of Santa Cruz, California for the English coastline sequence. This film is the first of four projects on which Cary Grant worked with Hitchcock, and it is one of the rare occasions that Grant was cast in a sinister role. Grant plays a penniless dishonest con-artist whose actions raise suspicion and anxiety in his shy young English wife (Fontaine). Saboteur (1942) is the first of two films that Hitchcock made for Universal during the decade. Hitchcock was forced to use Universal contract player Robert Cummings and Priscilla Lane (a freelancer who signed a one-picture deal with Universal), both known for their work in comedies and light dramas. Breaking with Hollywood conventions of the time, Hitchcock did extensive location filming, especially in New York City, and depicted a confrontation between a suspected saboteur (Cummings) and a real saboteur (Norman Lloyd) atop the Statue of Liberty. Shadow of a Doubt (1943) was Hitchcock’s personal favourite of all his films and the second of the early Universal films. It is about young Charlotte “Charlie” Newton (Teresa Wright), who suspects her beloved uncle Charlie Oakley (Joseph Cotten) of being a serial murderer. Hitchcock again filmed extensively on location, this time in the Northern California city of Santa Rosa during the summer of 1942. Working at 20th Century Fox, Hitchcock adapted a script of John Steinbeck’s, which recorded the experiences of the survivors of a German U-boat attack in the film Lifeboat (1944). The action sequences were shot in a small boat in the studio water tank. While at Fox, Hitchcock seriously considered directing the film version of A. J. Cronin’s novel about a Catholic priest in China, The Keys of the Kingdom, but the plans for this fell through. In 1944 Hitchcock stated: “I felt the need to make a little contribution to the war effort, and I was both overweight and over-age for military service. I knew that if I did nothing, I’d regret it for the rest of my life.” From late June to late July 1945, Hitchcock served as “treatment advisor” on a Holocaust documentary which used footage provided by the Allied Forces. It was produced by Sidney Bernstein of the British Ministry of Information, and was assembled in London. The film-makers were commissioned to provide irrefutable evidence of the Nazis’ crimes, and the film recorded the liberation of Nazi concentration camps. The film was originally intended to be broadcast to the Germans following World War II, but the British government deemed it too traumatic to be shown to the already-shocked post-War population. The full-length version of the film German Concentration Camps Factual Survey was completed in 2014, and was restored by film scholars at the Imperial War Museum. Hitchcock worked for Selznick again when he directed Spellbound (1945), which explores psychoanalysis and features a dream sequence. For added novelty and impact, the climactic gunshot was hand-coloured red on some copies of the black-and-white film. The original musical score by Miklós Rózsa makes use of the electronic theremin. Notorious (1946) followed Spellbound. Notorious stars Hitchcock regulars Bergman and Grant, and features a plot about Nazis, uranium and South America. McGilligan writes that Hitchcock consulted Robert Millikan of the California Institute of Technology about the development of an atomic bomb. Selznick complained the notion was “science fiction”, only to be confronted by the news stories of the detonation of two atomic bombs on Hiroshima and Nagasaki in Japan in August 1945. On August 17, 1946 according to newspaper reports, Hitchcock was one of many Hollywood notables dining at Lucy’s on Melrose Avenue, Los Angeles, when two armed men entered and beat up former convinct James Utley who was seated in the restaurant. Hitchcock continues to work, he formed an independent production company with his friend Sidney Bernstein called Transatlantic Pictures, through which he made two films, his first in colour and making use of long takes. With Rope (1948), Hitchcock experimented with marshalling suspense in a confined environment, as he had done earlier with Lifeboat (1944). It features James Stewart in the leading role, and was the first of four films that Stewart made with Hitchcock. It was inspired by the Leopold and Loeb case of the 1920s. Under Capricorn (1949), set in 19th century Australia, also uses the short-lived technique of long takes, but to a more limited extent. He again used Technicolor in this production, then returned to black-and-white films for several years. Transatlantic Pictures became inactive after these two unsuccessful films, however, Hitchcock continued to participate in the production and ownership his own films for the rest of his life. Hitchcock filmed Stage Fright (1950) at studios in Elstree, England where he had worked during his British International Pictures contract many years before. He matched one of Warner Bros.’most popular stars, Jane Wyman, with the expatriate German actress Marlene Dietrich and used several prominent British actors, including Michael Wilding, Richard Todd and Alastair Sim. This was Hitchcock’s first proper production for Warner Bros., which had distributed Rope and Under Capricorn, because Transatlantic Pictures was experiencing financial difficulties. His film Strangers on a Train (1951) was based on the novel by Patricia Highsmith. In it, Hitchcock combined many elements from his preceding films. He approached Dashiell Hammett to write the dialogue, but Raymond Chandler took over, then left over disagreements with the director. ‘I Confess’ (1953) was set in Quebec with Montgomery Clift as a Catholic priest. “I Confess” was followed by three popular colour films starring Grace Kelly. Dial M for Murder (1954) was adapted from the stage play by Frederick Knott. With Dial M, Hitchcock experimented with 3D cinematography, with the film now being available in the 3D format on Blu-ray.Then Hitchcock moved to Paramount Pictures and filmed Rear Window (1954), starring James Stewart and Kelly again, as well as Thelma Ritter and Raymond Burr. Stewart’s character is a photographer (based on Robert Capa) who must temporarily use a wheelchair. Out of boredom, he begins observing his neighbours across the courtyard, and then becomes convinced that one of them (Raymond Burr) has murdered his wife. Stewart tries to convince both his policeman buddy (Wendell Corey) and his glamorous model-girlfriend (Kelly, whom screenwriter John Michael Hayes based on his own wife), and eventually he succeeds. As with Lifeboat and Rope, the principal characters are depicted in confined or cramped quarters, in this case to Stewart’s small studio apartment overlooking a large courtyard. From 1955 to 1965, Hitchcock was the host of the television series titled Alfred Hitchcock Presents. While his films had made Hitchcock’s name strongly associated with suspense, the TV series made Hitchcock a celebrity himself. His irony-tinged voice and signature droll delivery, gallows humour, iconic image and mannerisms became instantly recognisable and were often the subject of parody. Hitchcock also appears as a character in the popular juvenile detective book series. At the height of Hitchcock’s success in 1956, he was also asked to introduce a set of books with his name attached. The series was a collection of short stories by popular short-story writers, primarily focused on suspense and thrillers. In 1955, Hitchcock became a United States citizen. The oath made on April 20. 1955. His third Grace Kelly film To Catch a Thief (1955) is set in the French Riviera, and pairs her with Cary Grant. He plays retired thief John Robie, who becomes the prime suspect for a spate of robberies in the Riviera. It was Hitchcock’s last film with Kelly. She married Prince Rainier of Monaco in 1956, and ended her film career. Hitchcock then remade his own 1934 film The Man Who Knew Too Much in 1956. This time, the film starred James Stewart and Doris Day, who sang the theme song “Que Sera, Sera”, which won the Oscar for Best Original Song and became a big hit for her. They play a couple whose son is kidnapped to prevent them from interfering with an assassination. As in the 1934 film, the climax takes place at the Royal Albert Hall, London. The Wrong Man (1957), Hitchcock’s final film for Warner Bros., is a low-key black-and-white production based on a real-life case of mistaken identity reported in Life magazine in 1953. This was the only film of Hitchcock to star Henry Fonda, playing a Stork Club musician mistaken for a liquor store thief, who is arrested and tried for robbery while his wife (Vera Miles) emotionally collapses under the strain. Hitchcock told Truffaut that his lifelong fear of the police attracted him to the subject and was embedded in many scenes. Hitchcock’s next film, Vertigo (1958) again starred James Stewart, this time with Kim Novak and Barbara Bel Geddes. Stewart plays “Scottie”, a former police investigator suffering from acrophobia, who develops an obsession with a woman that he has been hired to shadow (Novak).Vertigo contains a camera technique developed by Irmin Roberts that has been copied many times by filmmakers commonly referred to as a dolly zoom. It was premiered in the San Sebastián International Film Festival, where Hitchcock won a Silver Seashell. Vertigo is considered a classic today, but it met with some negative reviews and poor box office receipts upon its release, and was the last collaboration between Stewart and Hitchcock.

 

3. A formal dinner at the Carlton Hotel in Nice

Built in 1942, 10957 Bellagio Road, Bel Air, was the property the Hitchcock’s lived in until their deaths in the 1980s. The 7-bedroomed house sits on a 0.64 acre site, adjacent to the Bel Air Country Club golf course, and was purchased for $40,000. Hitchcock reportedly gave Alma a new handbag for her 43rd birthday, containing a gold key to the front door. The Hitchcock’s moved to Bellagio Road from nearby St. Cloud Road, where they’d rented a property from actress Carole Lombard. In November 1959 actress Janet Leigh meets Hitchcock for the first time at his home on Bellagio Road where he outlines his plans for Psycho. She later wrote, “He outlined his modus operandi. The angles and shots of each scene were predetermined, carefully charted before the picture began. There could be no deviations. His camera was absolute. Within the boundary of the lens circumference, the player was given freedom, as long as the performance didn’t interfere with the already designed move […] This was the way the man worked. And since I had profound respect for his results, I would earnestly comply.”  On August 18, 1961 in the early hours of the morning, residents of Santa Cruz are awoken by the sounds of a large sooty shearwater flock flying into their homes, disoriented by a heavy sea fog. The front page of the Santa Cruz Sentinel newspaper reports “Seabird Invasion Hits Coastal Town”. Hitchcock contacts the newspaper and requests more details, eager to incorporate them into his a new film The Birds. On November 6, 1961 a discarded cigarette butt starts a fire in Bel Air that eventually destroys over 500 houses and causes $30,000,000 damage. The Hitchcocks store their valuables in the wine cellar and seek temporary shelter. The Hitchcocks spend Christmas in St. Moritz. Hitchcock followed Vertigo with three more successful films, which are also recognised as among his best films: North by Northwest (1959), Psycho (1960) and The Birds (1963). In North by Northwest, Cary Grant portrays Roger Thornhill, a Madison Avenue advertising executive who is mistaken for a government secret agent. Cary Grant, a veteran member of the Hitchcock acting varsity, was never more at home than in this role of the advertising-man-on-the-lam. He handles the grimaces, the surprised look, the quick smile … and all the derring-do with professional aplomb and grace. In casting Eva Marie Saint as his romantic vis-à-vis, Mr. Hitchcock has plumbed some talents not shown by the actress heretofore. Although she is seemingly a hard, designing type, she also emerges both the sweet heroine and a glamorous charmer. Psycho is among Hitchcock’s most widely seen films. Produced on a constrained budget of $800,000, it was shot in black-and-white on a spare set using crew members from his television show Alfred Hitchcock Presents. The unprecedented violence of the shower scene, the early death of the heroine and the innocent lives extinguished by a disturbed murderer became the defining hallmarks of a new horror film genre and have been copied by many authors of subsequent films. The public loved the film, with lines stretching outside of cinemas as people had to wait for the next showing. It broke box-office records in the United Kingdom, France, South America, the United States and Canada and was a moderate success in Australia for a brief period. It was the most profitable film of Hitchcock’s career; Hitchcock personally earned well in excess of $15 million. He subsequently swapped his rights to Psycho and his TV anthology for 150,000 shares of MCA, making him the third largest shareholder in MCA Inc. and his own boss at Universal, in theory at least, but that did not stop them from interfering with him. On May 5, 1963 Tippi Hedren, Alma and Alfred Hitchcock fly from Los Angeles to New York, en route to the Cannes Film Festival. They stay overnight at the Regis Hotel before flying on to Paris. On May 9, 1963 The Hitchcocks and Tippi Hedren fly from Paris to Nice, before travelling on to Cannes. A evening cocktail reception is held in the ballroom of Les Ambassadeurs with 1,000 invited guests before the black-tie showing of The Birds at 9:30pm. Afterwards, a formal dinner is held at the Carlton Hotel for around 300 guests. The dishes are served in blue / underlined by the author /. The next day following a large press conference for The Birds, Hitchcock and Tippi Hedren release 400 pigeons. On May 16, 1963 The Hitchcocks arrive back in Los Angeles. The Birds (1963), inspired by a short story by English author Daphne du Maurier and by a news story about a mysterious infestation of birds in Capitola, California, was Hitchcock’s 49th film, and the location scenes were filmed in Bodega Bay, California. Newcomer Tippi Hedren co-starred with Rod Taylor and Suzanne Pleshette. The scenes of the birds attacking included hundreds of shots mixing live and animated sequences. The cause of the birds’ attack is left unanswered… In 2012, Hedren described Hitchcock as a “sad character”; a man of “unusual genius”, yet “evil, and deviant, almost to the point of dangerous, because of the effect that he could have on people that were totally unsuspecting”. In response, a Daily Telegraph article quoted several actresses who had worked with Hitchcock, including Eva Marie Saint, Doris Day and Kim Novak, none of whom shared Hedren’s opinion about him. Novak, who worked on Hitchcock’s Vertigo, told the Telegraph “I never saw him make a pass at anybody or act strange to anybody.” Hitchcock biographer Donald Spoto explains, “Throughout his career, Hitchcock liked the phrase pure cinema–‘this is pure cinema.’ What he seems to have meant by that was that he wanted to use as often as possible strictly visual means, not dialogue, to get across the emotional impact, the feeling of a shot or a sequence.” Alfred Hitchcock had a mission to communicate through pictures, to give the audience something that only the movies can give you. As filmmakers and film lovers, we can treasure and learn much about this process by enjoying Pure Cinema… We’re inside on a stage, the big doors are closed, and we’re down in a coal mine: we don’t know what the weather is like outside, Hitchcock said. Again we don’t know where we are, only within our film, within the thing we’re making. That’s why it’s such nonsense to talk about locale. “Hollywood.” That doesn’t mean anything to me. If you say, “Why do you like working in Hollywood?” I would say, because I can get home at six o’clock for dinner.  Alfred Hitchcock loved to make movies and he loved to eat – and not necessarily in that order. So it’s no surprise that just about every movie he made featured food and dining. In Blackmail, Suspicion, Shadow of a Doubt, Rope, Strangers on a Train, Psycho, Topaz and many more films, important scenes that reveal his deeper, often unappetizingly macabre, themes take place over a meal. He took sometimes food very seriously. But he didn’t take himself too seriously. At all. In these last few slides, we see Hitch with his wife of 55 years or so, Alma Reville. She was as great a cook as you’d ever meet. I have a hunch that she kept Hitch fat and happy in order to create a bit more distance between him and the beautiful actresses he directed. Whatever the case, they had a beautiful, flourishing relationship. He sometimes mused about making a movie about a meal: it would begin early in the morning with the chefs’ helpers down at the wholesale market buying boxes of fresh produce and vegetables and the finest meat, then loading all of that onto delivery trucks to be shuttled to the kitchen of a five star hotel, where an army of chefs in tall paper toques would slice and dice and chop and bake and fry and flambé all of those ingredients into gastronomic masterpieces. A brigade of waiters would then file in and with great ceremony march those platters out to hungry patrons in the dining room, who would then cut and scoop and scrape all of that food into their mouths. Hitch deeply understood taste of the body… Although the Hitchcocks were rich and famous, they kept a relatively modest ranch style home in Los Angeles’ Bel-Air neighborhood. In the early 1960s, they remodeled their kitchen to create an open floor plan, with a bar where guests could hang out and enjoy wine while Hitch and Alma kept busy in the kitchen. While this social-cooking arrangement is common in many homes today, it was unusual back then: just another area in which the Hitchcocks were ahead of their time. Throughout his career, Hitch occupied the spotlight while Alma, his partner in crime, was content to remain in the background. In 1979, he squared that up when he received the AFI Life Achievement Award. During his acceptance speech, he said: “I beg permission to mention by name only four people who have given me the most affection, appreciation, and encouragement, and constant collaboration. The first of the four is a film editor, the second is a scriptwriter, the third is the mother of my daughter Pat, and the fourth is as fine a cook as ever performed miracles in a domestic kitchen and their names are Alma Reville.” A few years ago, their daughter, Patricia Hitchcock O’Connell, wrote a biography of about her mother, shedding some light on this important, but heretofore somewhat unknown woman. At the end of the book she added an appendix that reproduced several of Alma’s most noteworthy guest menus. Here’s one for dinner with Tippi Hedren: Here are a couple more images that reveal Hitch’s domestic side – as well as his love of imports. Hitch was a neat freak, so after Alma cooked the meal, he enjoyed washing the dishes and tidying up the kitchen. And this leads us right into our dessert course! Dessert: Freudian delights: Lady fingers and beignets arranged to look like penises /sic/. Lady fingers and custard served in an ashtray, arranged to look like cigars. Cocktail: Rusty nail. Here are the menu suggestions by Hitchcock, as I believe: Appetizer: Herbed white bean bruschetta, Caprese bruschetta, Prosciutto-wrapped cantaloupe. Wine: A variety of sparkling wines. Cocktail: White Lady. First course: Roasted beet and tomato gazpacho, Bread. Wine: A variety of white wines. Hitch treated food to grossly comical surreal effect. On his film  the police chief is served lavish meals that are all but inedible. Here’s the rub: Hitch and Buñuel were friends; Hitch even called the surrealist his favorite director of all time. Because of the similarities between these two movies I believe the two directors were passing notes to each other in the back of class that year. Main course:  Roasted Leg of Lamb, Ratatouille. Wine: A variety of red Bordeaux. The Hitchcocks loved to accept guests, For example on March 7, 1956  prior to filming on The Wrong Man commencing, Hitchcock hosts a “Ghost-Haunted House Party” on East 80th Street. The menu contains such delights as “corpse croquettes, barbecued banshee, ghoulish goulash and formaldehyde frappe.” In November 1957 Hitchcock hosts an Alfred Hitchcock Presents party at the Coconut Grove (part of the Ambassador Hotel, Los Angeles) for TV magazine editors. Two days later Hitchcock hosts a “Chuckwagon Diner” party at Republic Studios for newspaper columnists. On November 14, 1957 Over lunch, Hitchcock offers Vertigo actress Barbara Bel Geddes the staring role in the Alfred Hitchcock Presents episode “Lamb to the Slaughter”. Several years later in August 1974 The Hitchcocks celebrate their 75th birthdays at a special party organised by Lew Wasserman at Chasen’s Restaurant. Among the guests are Cary Grant, Laraine Day, Paul Newman and François Truffaut. /to be continued/

Stanislaw Barszczak, the Land of conflict,

The motivation of the author to write the essay might have arisen from the changes that were taking place in our society at the time. My dear readers already know that I visited 56 countries of the world. I here share my passion from my journey to the Saudi Arabia and Kenya. So, this time with Easy Jet and Saudi Arabian airlines with adventures with my modest financial means from Europe I traveled to Kenya, via Cracow, Genewa, Jeddah, Nairobi.

Kenya, officially the Republic of Kenya, is a country in Africa and a founding member of the East African Community (EAC). Its capital and largest city is Nairobi. Kenya’s territory lies on the equator and overlies the East African Rift covering a diverse and expansive terrain that extends roughly from Lake Victoria to Lake Turkana (formerly called Lake Rudolf) and further south-east to the Indian Ocean. It is bordered by Tanzania to the south and southwest, Uganda to the west, South Sudan to the north-west, Ethiopia to the north and Somalia to the north-east. Kenya covers 581,309 km2 (224,445 sq mi), and had a population of approximately 48 million people in January 2017. The Kenyan coast had served host to communities of ironworkers and communities of Bantu subsistence farmers, hunters and fishers who supported the economy with agriculture, fishing, metal production and trade with foreign countries. These communities formed the earliest city states. By the 1st century CE, many of the city-states such as Mombasa, Malindi, and Zanzibar began to establish trade relations with Arabs. This led to the increase economic growth of the Swahili states, introduction of Islam, Arabic influences on the Swahili Bantu language, cultural diffusion, as well as the Swahili city-states becoming a member of a larger trade network. The Swahili built Mombasa into a major port city and established trade links with other nearby city-states, as well as commercial centres in Persia, Arabia, and even India. Then Portuguese period is being begun. Later on in the 17th century, once the Swahili coast was conquered and came under direct rule of Omani Arabs, the slave trade was expanded by the Omani Arabs to meet the demands of plantations in Oman and Zanzibar. The colonial history of Kenya dates from the establishment of a German protectorate over the Sultan of Zanzibar’s coastal possessions in 1885, followed by the arrival of the Imperial British East Africa Company in 1888. Incipient imperial rivalry was forestalled when Germany handed its coastal holdings to Britain in 1890. Throughout World War II, Kenya was an important source of manpower and agriculture for the United Kingdom. Kenya itself was the site of fighting between Allied forces and Italian troops in 1940–41 when Italian forces invaded. Wajir and Malindi were bombed as well. During the early part of the 20th century, the interior central highlands were settled by British and other European farmers, who became wealthy farming coffee and tea. In 1952, Princess Elizabeth and her husband Prince Philip were on holiday at the Treetops Hotel in Kenya when her father, King George VI, died in his sleep. The young princess cut short her trip and returned home immediately to take her throne. From October 1952 to December 1959, Kenya was in a state of emergency arising from the Mau Mau rebellion against British rule. The first direct elections for native Kenyans to the Legislative Council took place in 1957. Despite British hopes of handing power to “moderate” local rivals, it was the Kenya African National Union (KANU) of Jomo Kenyatta that formed a government. The Colony of Kenya and the Protectorate of Kenya each came to an end on 12 December 1963 with independence being conferred on all of Kenya. The United Kingdom ceded sovereignty over the Colony of Kenya. The Sultan of Zanzibar agreed that simultaneous with independence for the Colony of Kenya, the Sultan would cease to have sovereignty over the Protectorate of Kenya so that all of Kenya would be one sovereign, independent state. In this way, Kenya became an independent country under the Kenya Independence Act 1963 of the United Kingdom. Exactly 12 months later on 12 December 1964, Kenya became a republic under the name “Republic of Kenya”. So, on 7 October 2017 after landing at Nairobi Airport I immediately noticed a power and control, exemplified in the citizens of Kenya of today. The officers behind the airport were dressed in military uniforms. Then when I was in a hostel like Nairobi, I also could suspect the lives of young ambitious people. At that time I found on the Internet fragments of the book titled “Scarlet Song” novel by Mariama Ba, which focuses on the theme of love, and narrates the story of two youngsters. Ousmane Gueye (a Senegalese) and Mireille (daughter of a French diplomat). The two young people are from highly diverse backgrounds, but are bound together by love. At the beginning of the novel, the reader is introduced to Ousmane Gueye. The writer gives a description of the kind of environment he grew up in – a humble background. Mireille, however, has different experiences in life. As the daughter of a French diplomat, her life is rather fair. Each main part of the novel presents a major milestone for the couple’s relationship. Ousmane Gueye is from a humble Muslim family and has overcome numerous challenges to acquire education. Mireille, on the other hand is from an affluent home, and literally had everything she desired materially, while growing up. Neither the difference in their worlds, nor the animosity arising from both families towards each other, succeeds in drawing them apart. After a separation that lasted for a number of years, the two get married and settle down in Senegal.
The novel, however, ends on a sad note, as Ousmane has an affair with Ouleymatou (a childhood friend). On discovering the double standard life Ousmane is leading, Mireille becomes mentally unstable and kills their young child. She also goes on and stabs Ousmane several times. The story ends with her deportation to France. The novel is set in different locations, among which, the major ones include; Rural African setting, Institution of Higher Learning and Urban environments. Each of the different settings is of significance in the development of the novels’ plot. The writer adopts an Omniscient narrator’s voice throughout the novel. This enables the reader to have an all round view of the events that take place in the novel.The author’s use of language has also enabled her to give the novel an authentic African taste. There are a number of words in the novel, which are written in Arabic. This is an additional attempt at reflecting the culture of the community in focus. Apart from the theme of love, which is the major theme in the novel, other themes that the writer highlights include; racial animosity, traditions versus modernity, Education and Betrayal. As a Feminist writer, she skillfully and artistically illuminated the role of women in the largely patriarchal African society. As Mariama Ba writes from her experiences as an African woman, the majority of women share in her sentiments concerning struggle and recognition of women in Africa. Mariama Ba has been successful in her efforts of informing the reader about the predicament facing different classes of individuals within her society. At the same time ensuring that the reader remains captivated throughout the novel. The end of the novel.

So, on the way from the airport to the center of Nairobi were the districts of Kenyan poverty. Through the small window of the bus I could see the widespread jungle of human everyday. In this way I saw a racial animosity, but also a deeper empathy for human values. At the hostel Manyatta Backpackers and Safaris ltd. I saw an african’s empowerment: evident in the person character of Petrus, whose relationship with Lucy is seen to change, ‘slave-master’ to equals. So, Last Sunday I was celebrating Holy Mass in Capuchin Chapel in Nairobi, see, Capuchin Friary, Bogani Road, Langata, Nairobi, Kenya Nairobi, 24882 Kenya. It was my trip to the west of this enormous city. I was invited to lunch and at the meal I could speak to the students from the heart about my faithfulness to human values. In the week I celebrated Mass in the Salesian Church, see Don Bosco Salesians, Nairobi. Address: Upper Hill Road, Nairobi; City/Town: Nairobi; Telephone Number: 020-2726278. The president of the liturgy was Reverend Father, he was a man of the people. As you may be know Salesian missionaries are helping poor youth and their families through education, nutrition and workforce development in the Kakuma refugee camp and across Kenya. Nearly 45 percent of the population lives in conditions of poverty. In addition, UNICEF notes that while Kenya has free and compulsory education, disadvantaged youth still cannot afford to attend school, resulting in close to 90 percent of children from poor households failing to complete their basic education. In Kenya, homeless youth join “Bosco Boys” programs dedicated to creating positive change. At the Don Bosco Boys center in Kariua, in the heart of Nairobi, a weekend program brings street children together for sporting events and to meet basic needs. At the center in Kuwinda, boys participate in the sports club and acrobats club in addition to academic classes. These sports activities build self-esteem and a sense of belonging, as well as promote healthy lifestyles. The Don Bosco Mission Korr in Kenya provides services also within the Kakuma refugee camp, which was established in 1992 near Kenya’s border with South Sudan. It was a place of refuge for unaccompanied minors fleeing war in what was then southern Sudan. Kakuma is operated by UNHCR, the U.N. refugee agency, with assistance from Salesian missionaries in the country as well as several other humanitarian organizations. The camp offers refugees safety, security and life-saving services such as housing, healthcare, clean water and sanitation. In Kenya, approximately 12,000 children and youth are being served at vocational institutions and schools. For example, in the Bosco Boys program, youth receive training in trades such as carpentry, tailoring, mechanics and tailoring. In addition to class activities, the students take orders from customers and receive payment for jobs well done. In this way, they are not only learning but they are also contributing to the ongoing success of their school. At the Kakuma Refugee Camp in Kenya, girls and women receive training opportunities and learn about the important role they play in society and the community. The microfinance program funded by UNHCR and Caritas Italiana offers graduates, women and other refugees an opportunity to establish small business ventures using skills learned…
The residents of Nairobi’s poor neighborhoods, slum props, I somehow agree and at the same time, disagree with them, but all in all, they are our life and we ought to be aware of them. Kibera (Nubian: Forest or Jungle) is a division of Nairobi Area, Kenya, and neighbourhood of the city of Nairobi, 6.6 kilometres from the city centre.Kibera is the largest slum in Nairobi, and the largest urban slum in Africa. The 2009 Kenya Population and Housing Census reports Kibera’s population as 170,070, contrary to previous estimates of one or two million people. Other sources suggest the total Kibera population may be 500,000 to well over 1,000,000 depending on which slums are included in defining Kibera. Most of Kibera slum residents live in extreme poverty, earning less than $1.00 per day. Unemployment rates are high. Persons living with HIV in the slum are many, as are AIDS cases. Cases of assault and rape are common. There are few schools, and most people cannot afford education for their children. Clean water is scarce. Diseases caused by poor hygiene are prevalent. A great majority living in the slum lack access to basic services, including electricity, running water, and medical care. The Government initiated a clearance programme to replace the slum with a residential district of high rise apartments, and relocating the residents to these new buildings upon completion. The neighbourhood is divided into a number of villages, including Kianda, Soweto East, Gatwekera, Kisumu Ndogo, Lindi, Laini Saba, Siranga, Makina and Mashimon. What if I am a Literary Gangster? I do not know. But a culture of Kenya, there is a Bridge in Time. And I swear by Apollo and for that place of destiny to defend residents of those villages in the future. As the author of this essay I wanted to achieve an aim in trying to show how the human spirit can overcome insurmountable odds to acquire its desires, and to showcase how overcoming challenges has the potential of contributing to ones’ maturity with regards to their outlook in life… On the eve of my departure from Kenya, the sky was raining.After the departure of Nairobi on October 12, 2017, I flew over Ethiopia and the Red Sea to Jeddah again. Because I was not able to send a telegram to the people of Ethiopia, I would now like to convey to them my warm greetings. I wish them good luck in building the society of tomorrow. In Jeddah I met a woman arab who told me about the troubles of Arab economy in French. An economy, is a goal author’s  journey within? I think not. For the new spring of humanity the crazy traffic on the earth of today, non-conflicting human interests, and commercial thinking of Nairobi inhabitants, it allows to snuff some human hopes for the future of our civilisation.

Stanisław Barszczak, Spojrzenie miłości papieża Franciszka…

Mamy nie zanurzać się w przeszłości ale otwierać miłość. Papież Franciszek błogosławi rodziców, ale przestrzega ich przed długą drogą wędrowania po ziemsku ( jako rozwiedzeni, podkreśl. autora). Bogu dziękuje za rodziców, którzy żyją w miłości i idą naprzód z chrześcijańską odwagą prostą drogą ostatniej miłości. Trzeba, abyśmy byli znakami żywymi miłosierdzia Bożego. Radość chrześcijańska przychodzi od Ducha Świętego, który daje prawdziwą wolność i dar niesienia Jezusa braciom. Obecność macierzyńska Maryi pokazuje, że Bóg nigdy się nie męczy w miłosiernym pochylaniu się nad ludzkością.
Maryja uczy nas pokładać nadzieję w Bogu, wtedy także, gdy wszystko zdaje się być pozbawione sensu, także kiedy On wydaje się ukryty. Przyszłość naszych społeczeństw zobowiązuje, szczególnie instytucje, do konkretnej uwagi należnej życiu. We wniebowstąpieniu Jezusa uczestniczymy w pełni życia oddanego Bogu. Niesiemy je już teraz w sercu przez strome drogi świata. Jesteśmy powołani, aby żyć jedni z drugimi. Miłość wszystko zwycięża. Pokój wyrasta na sprawiedliwości, na rozwoju ludzkim integralnym, na szacunku dla praw ludzkich, na stróżowaniu w obliczu stworzonego. Nasza nadzieja w Panu Jezusie, którego rozpoznajemy żywego i obecnego w nas i naszych braciach. Jezus pragnie być otoczony troską, rozpoznany i kochany. Bóg czyni wzrost dla jego piękniejszych kwiatów pośrodku wszystkich suchych kamieni. Iść wiernie za Jezusem, to znaczy prosimy o łaskę czynienia tego, nie słowami lecz w czynach, aby mieć cierpliwość niesienia naszego krzyża. Prosimy razem o dar zrozumienia słów Boga. Fatima to przede wszystkim płaszcz światła, który skrywa nas, kiedy uciekamy się pod protekcję Dziewicy Matki i prosimy ją: pokaż nam Jezusa. Papież Franciszek ukazuje na siłę rewolucyjną czułości i tkliwości…
Wasze ręce w modlitwie niech wspierają moje, mówi też. Bóg jest większy od niczego i wreszcie sam zapaloną pochodnią, aby zwyciężyć najciemniejszą z nocy. Powtarzam (tutaj) usilne potępienie wszelkiej formy tortury i zachęcam wszystkich, by zobowiązali się do ich zniesienia, i do wspierania (w tym względzie) ich ofiar, jak też członków rodzin. Każdy z nas jest cenny (prezioso); każdy z nas jest niezastąpiony w oczach Boga. Nadzieja jest cnotą serca, które nie zamyka się w ciemności, nie poprzestaje na przeszłości, ale umie widzieć jutro.
Bliźni jest darem, którego trzeba przyjąć z szacunkiem, ponieważ w nim, szczególnie w tym słabym i kruchym, wychodzi mi na spotkanie Chrystus. Ewangelia jest Dobrą Nowiną, która niesie ze sobą radość zaraźliwą, ponieważ zawiera i ofiaruje życie nowe. Dobro wypełnia się i jest skuteczne przede wszystkim kiedy jest czynione bez szukania rekompensaty, w konkretnych sytuacjach życia codziennego. Pozwólmy być zdobytymi przez Pana Jezusa, prowadzeni przez Niego, spełniajmy się w służbie bliźniemu. Apelujemy do wszystkich osób wiary i dobrej woli o to, aby angażowali się przeciwko współczesnemu niewolnictwu, we wszystkich jego formach. Jak bardzo są niezbędne siostry w życiu rodzinnym, ażeby przekazać dziedzictwo ludzkości i wiary istotnych dla każdej społeczności. Kiedy potrzebujemy pomocy, zwróćmy się do Ojca (w niebie), który zawsze patrzy z miłością i nigdy nas nie porzuci. Modlimy się za wszystkie ofiary mafii, prosimy o siłę kroczenia naprzód, aby kontynuować walkę wobec korupcji. Trzeba przekraczać wszystkie formy rasizmu, nietolerancji, wykorzystania (instrumentalizowania) ludzkiej osoby. Pozwólmy prowadzić się przez Dziewicę Marię na ścieżkę, która prowadzi na świętą górę, jaką jest Chrystus, gdzie spotykają się Bóg i człowiek. Pozwólmy prowadzić się przez Dziewicę Marię na ścieżkę, która prowadzi na świętą górę, jaką jest Chrystus, gdzie spotykają się Bóg i człowiek. Europa ma dziedzictwo myśli i dziedzictwo duchowe, unikalne w świecie, które zasługuje na powtórne zaistnienie, i to z pasją i odnowioną świeżością. Chrześcijan to jest misja piękna (stupenda), misja przeznaczona dla wszystkich, nikogo nie wyłączając. Nadzieja chrześcijańską przydaje spojrzenia nowego, zdolnego objąć i widzieć dobro. Migranci są naszymi braćmi i siostrami, którzy poszukują życia lepszego daleko od biedy, głodu i wojny. Miłosierdzie ogrzewa serce i czyni je wrażliwe na konieczności braci z współudziałem i współuczestnictwem. Idźcie, łączcie wszystkie peryferia. Idźcie i bądźcie Kościołem, w mocy Ducha Świętego… Nie można dobrze przeżyć dnia, nie robiąc czegoś dla osoby, która nigdy nie będzie w stanie się odpłacić. Poza tym, zawsze zdarza się to, czego człowiek najmniej się spodziewa i w ogóle nie oczekuje. Mam dla moich kochanych Czytelników tutaj większy cytat z Antoniego Czechowa. “Po powrocie do sali, jego serce znowu zabiło mocniej, także ręce były niespokojnie od drżenia. Pospieszył więc ukryć je za plecami. Na początku dręczyły go wstyd i strach, że jakby cały pokój o tym wiedział, że kobieta obejmuje go i całuje. Postanowił wziąć się w garść, ale spojrzał niespokojnie we wszystkich kierunkach. A kiedy przekonał się, że było cicho, że tańczyli w hali i rozmawiali, dał się ponieść zupełnie nowemu, nigdy wcześniej w życiu nie pokazanemu uczuciu… Działo się coś dziwnego z nim. Jego szyja, miękka teraz, była jak mu się wydawało posmarowana olejem; policzek obok lewego wąsa, miejsce gdzie pocałowała go nieznajoma, potarł teraz lekko, a przyjemny chłód jak po kroplach miętowych naraz go ogarnął. I tym bardziej czuł chłód, jak on sam był wypełniony od głowy do stóp nowym, dziwnym uczuciem, które zawsze rosło i rosło.”(tłumaczenie z niemieckiego autor tekstu) Mało jest zalet, których by Polacy nie mieli, i mało błędów, których udałoby im się uniknąć, powiedział o nas Winston Churchill. “Sukces jest zdolnością do przejścia od jednej porażki do drugiej bez utraty entuzjazmu/…/ Potrzeba odwagi, by powstać i przemówić. Potrzeba jej również, by usiąść i posłuchać,” mówił brytyjski mąż Stanu. Kochać to obawiać się kogoś utracić. Nie chcemy Kościoła zatem który zmienia się wraz ze światem. Chcemy Kościoła, który zmieni świat. Jezu przydaj pokoju naszym dniom. We Franciszkowych maksymach na tweeterze mamy zaproszenie do pielęgnacji wspaniałości innego życia, do jedności, zatem unifikacji- i pokoju. Pokora i czułość nie są właściwą cnotą dla słabych, ale cnotą silnych. Kościół potrzebował świętych wszystkich dni, świętych życia codziennego realizowanego ze spójnością.
Wiara nasza ma być konkretna: żeby Słowo (verbum) stało się ciałem, a nie stało się ideą. Być lubianym Jezusem, to jest zadanie dla chrześcijan. Bo Tobie Jezu jednemu się udało! Ponieważ “errare humanum est,” trzeba pozwolić prowadzić się Duchowi św. aby nie zbłądzić z drogi ( aby nie rozminąć się z drogą)i nie popaść w stwardnienie (zamknięcie) serca. Promujmy z odwagą wszystkie niezbędne środki, aby wesprzeć, protegować życie naszych dzieci. Oby Polska mogła postępować i prosperować w zgodzie ofiarując swój cenny wkład (prezioso contributo) dla pokoju i sprawiedliwości w świecie.
(na kanwie wpisów papieża Franciszka na tweeterze, autor)

Stanislaw Barszczak, Śmierć papieża: 

Długie i jakby sztuczne, nie podarowane mi życie zamierzam opisac, czyli już nie moje, ale z tonami ostatniej dali… A powinienem opisywać rzeskie, młodzieńcze, dojrzale a podarowane życie przekazać Wam wlasnie… Jestem chłopcem mniejszym i wątlejszym od innych. Z pomarszczonej kryzy wyrasta cienka, blada szyja i ginie pod długim podbródkiem. Wargi sa wąskie i zaciśnięte, nozdrza drgaja lekko, a z pięknych ciemnych oczu jedno tylko jest ruchome. Patrzy czasem spokojnie i smutno, a drugie tymczasem utkwione bywa w zawsze ten sam kąt, jak gdyby już było sprzedane i poza nawiasem… Kochalem się zawsze w szkolnych labiryntach. Tam grywalismy z kumplami w ping ponga. Czasami tedy podczas długich popołudni widywano mnie jak przebiegalem wzdłuż starych portretów towarzyszy partyjnych jasne a następnie ciemne korytarze, nic nie mówiąc… Ale jeszcze z większą przyjemnością szedłem później nad staw. Tam spędzałem całe dni w parku, innym razem wędrowałem daleko w lasach bukowych albo na wrzosowiskach. A były na szczęście w Zabkowicach psy, które mi towarzyszyły; był tu i owdzie domek dzierżawcy czy ‘folwark’, gdzie dostać mogłem mleka i chleba, i owoców; a zdaje mi się, że wolności używałem dość swobodnie, nie dając się zastraszyć, przynajmniej w najbliższych tygodniach, myślą o wieczornych biesiadach. Nie rozmawiałem prawie z nikim, bo samotność radowała mnie… Nastepnie w kosciele zostałem ministrantem… Ksiadz Proboszcz zapraszał mnie na plebanie na Swieta; wtedy na końcu stołu uśmiechał się do mnie bez przerwy, obwisłymi wargami, twarz jego wydawała się większa niż zwykle, jak gdyby miał maskę… A w ogóle to żyłem w świecie prawników, ktorzy w ostatnich godzinach swego życia uświadamiaja sobie marność swej dotychczasowej egzystencji… Juz jako dojrzaly chrzescijanin wybrałem wolność ostatecznie porzucajac wszelkie granice i poczulem się jak cesarz Tyberiusz w Villi Jovis na wyspie Capri. To tam spędził ostatnie lata życia, pozostawiając kontrolę nad imperium w rękach prefekta …Idzie się tam pod górę, między skałami, krzewami cytryn, ogrodami i willami w kwiatach szeroką ścieżką wykutą przez rzymskich niewolników dwa tysiące lat temu. Kto ma kłopoty z sercem musi często przystawać, bo droga jest długa i stroma – zaczyna brakowac tchu. Ale oto jesteśmy u celu. Wierzchołek wielkiej góry wieńczą okazałe budowle, różnych kształtów i jakości, połączone przejściami, korytarzami, schodami i krużgankami -zawiła jest architektura tego zrujnowanego kompleksu. Na samym szczycie stoi imponująca rozmachem i okazałością willa Tyberiusza. Tutaj przez ostatnie jedenaście lat swojego życia (w latach 26-37 naszej ery) miał swoją siedzibę cesarz największego wówczas imperium świata – Tiberius Claudius Nero. Za jego panowania, na wschodnich rubieżach jego państwa, żył, nauczał, a potem został ukrzyżowany Jezus Chrystus. Z willi Tyberiusza rozciąga się jeden z najpiękniejszych widoków na ziemi, widoków słonecznych, śródziemnomorskich. Morze jest seledynowe, a dalej, za fioletową mgiełką widać linię włoskiego brzegu. Nic tu nie ogranicza człowieka i ponieważ patrząc stąd, świat zdaje się nie mieć końca, i my poddajemy się złudzeniu, jak pisze Ryszard Kapuscinski, że oto dotykamy wieczności. Nie dziw, że spośród tysiąca możliwości Tyberiusz to właśnie obrał miejsce. Budził się rano i wychodził na dwór. Dziedziniec przedpałacowy jest niewielki. Nie mógł być większy, bo ten dziedziniec zaraz, po kilkunastu krokach, kończy się przepaścią. Opieram się o metalową barierkę i spoglądam w dół: kręci mi się w głowie, nogi słabną, robią się jak z waty – przepaść: ściana skały prostopadle spada kilkanaście pięter w dół – do morza. Kołysząca się tam łódka wygląda jak mała łupinka. Ta zawrotna przepaść niemal tuż przy wyjściu z willi cesarza zaczyna mnie intrygować. Bo trzeba uświadomić sobie, co działo się w tym miejscu w czasach Tyberiusza. Kiedy cesarz zamieszkał tu, miał 67 lat. W młodości wysoki, postawny, piękny, był już zniszczony latami wojaczki, dalekich wypraw, intryg i spisków pałacowych. Tu, w miejscu idealnego odosobnienia, rozwinęły się w nim cechy, którymi już wcześniej się odznaczał: nieufności i podejrzliwości wobec ludzi i panicznego strachu przed złymi duchami. Tyberiusza – pisze rzymski historyk – cechowały okrucieństwo i rozpusta. Ostatnie, właśnie spędzone na Capri lata jego panowania to okres straszliwego terroru, ścinania głów na podstawie najbardziej absurdalnych donosów. Więzienia były pełne, tortury – stosowane powszechnie. Skazańców wleczono hakami na miejsce kaźni. O miejscu tym pisał Swetoniusz, że „stąd skazańców po długich i wymyślnych męczarniach kazał Tyberiusz w swojej obecności zrzucać do morza. Tam oczekiwała ich gromada marynarzy i drągami albo wiosłami miażdżyła trupy, aby w nich ani tchnienia życia nie zostało”. Tak się lubował w okrucieństwie i zadawaniu śmierci, że „żaden dzień nie minął mu bez zgładzenia człowieka”.  Ale minęły lata, a ja wybrałem wreszcie inne jeszcze miejsca, które chciałbym odwiedzić w przyszłości.  Niestety życie powiedziało dość… W rezultacie moja terazniejsza biografia, to powieść o niemożości wzajemnego porozumienia między ludźmi we współczesnym świecie. Jej bohaterowie żyją obok siebie, niewiele o sobie wiedząc. Moje życie stało się życiem gwiazdora krytyki literackiej. W tych dniach pisarz Jan Lach byl podejrzany o zamordowanie mnie, ponieważ w programie “Godzina rozmowy” wyśmiewał jedno z moich dzieł i tego samego wieczoru zniknął bez śladu. Komisarz Wedel wierzy w winę pisarza, jednak przyjaciel podejrzanego Michał Lorenc stara się na własną rękę wyjaśnić okoliczności zniknięcia krytyka… A przyroda obdarzyla nas znow bujnym listowiem tej wiosny. Tak więc zaradziłem coś na strach. Siedziałem całą noc i pisałem, a teraz jestem zmęczony jak po dalekim marszu po polach ubiegłej nocy… Nastała nowa Polska, nowa ojczyzna. Ciężko jest jednak pomyśleć, że tego wszystkiego już nie ma, że obcy ludzie mieszkają w ‘starym długim dworze’. Może być, że w białej komnacie na górze, pod szczytem, teraz śpią dziewki, swój ciężki sen wilgotny śpią od wieczora do rana. Dzisiaj dzień matki, spojrzałem w kalendarz. Ojca nie pamiętam,  ale moja matka Sybilla była zawsze przy mnie, nigdy nie pozwalała mi przed sobą klekać, pamiętam. Usiłowałem zawsze wskrzesić ją w pamięci taką, jaka była, gdy ją spotkałem po raz pierwszy, również na stacji kolejowej: tajemniczą, prześliczną, kochającą, tęskniącą do szczęścia i dającą szczęście, a nie okrutną i mściwą, jaką zapamiętałem z tych chwil ostatnich. Usiłowałem przypomnieć sobie najpiękniejsze momenty, jakie z nią przeżyłem, były one jednak na zawsze zatrute. Pamiętałem ją jedynie w jej triumfie, gdy spełnia swoją groźbę wywołania w nim nikomu niepotrzebnej, a nieukojonej skruchy” “Nie mogę sobie wyobrazić sytuacji, w której życie nie byłoby męczarnią, że wszyscy jesteśmy na to stworzeni, by się zamęczać, że wszyscy jesteśmy na to stworzeni, by się zamęczać, że wszyscy o tym wiemy i wszyscy szukamy środków, by się łudzić. Ale jeśli się raz pozna prawdę, co wtedy począć? – Po to człowiekowi dany jest rozum, by mógł się pozbyć tego, co mu jest przykre. – Słowa te były jakby odpowiedzią na myśl: ,, Pozbyć się tego, co przykre/…/Szacunek wymyślono po to, by zasłaniać to puste miejsce, gdzie winna się znajdować miłość”. Nie należy się spieszyć, ani też niczego zaniedbać. Matka “/…/ nie tylko nie miała do mnie żalu, lecz darzyła mnie za swe cierpienia miłością. Cierpiała, żaliła się i triumfowała zarazem z powodu swych cierpień, cieszyła się nimi i kochała je”. Wolność? Po co ta wolność? Szczęście polega właśnie na tym, by kochać i pragnąć, by podążać myślą za jej życzeniami, jej myślami, czyli – nie posiadać żadnej swobody. To właśnie jest szczęście… Mama, jakże chciała znać innych tak, jak znala samą siebie… A rozkosz polega nie na odkryciu prawdy, lecz na jej poszukiwaniu…Może dlatego wydaję ci się szczęśliwy teraz, mamo, ponieważ cieszę się tym, co mam, a nie tęsknię za tym, czego nie mam… Jeśli prawdziwe jest powiedzenie: ile głów, tyle rozumów, to również prawdziwe: ile serc, tyle rodzajów miłości… Ktoś z nas dwojga byl głupi. No, a jak państwu wiadomo, o sobie nigdy tego powiedzieć nie można… Jasno, z całą wyrazistością, stanęła teraz przede mna śmierć, jedyny środek zdolny wskrzesić w mym sercu miłość dla niej ostatnia- środek przesądzający jej triumf w walce, którą władający jej sercem zły duch pomiędzy nami rozpętał… Mama myślała nieustannie: “Mniejsza o to, byleby przy mnie był, a gdy jest przy mnie, wtedy nie może, nie wolno mu mnie nie kochać” Wszystko jest lepsze niż wieczna niedola, hańba, niewierność! Mama chciała mnie ożenić. Bo myslala: Kobieta to główny kamień obrazy na drodze działalności człowieka. Trudno jest coś robić kochając jednocześnie kobietę. Dlatego jedyny sposób, by móc kochać bez przeszkód – to ożenek… A potem mama odeszła na wieczny spoczynek. Gdy jednak pozostałem sam w karecie zycia, ku wielkiemu swemu zdumieniu i zadowoleniu poczułem się nagle zupełnie wolny i od tego politowania, i od dręczących mnie ostatnimi czasy zwątpień i mąk. “Czułem się jak człowiek, któremu wyrwano bolący od dawna ząb. Po okropnym bólu i wrażeniu, że wyrywają mi ze szczęki coś olbrzymiego, większego od całej głowy, chory nagle, jeszcze nie dowierzając własnemu szczęściu, czułem, że to , co od tak dawna zatruwało mi jakos życie, pochłaniało całą moja uwagę, naraz przestało istnieć i że znów moge żyć, myśleć i interesować się wyłącznie własnym zębem.” Pewnego dnia z mama odwiedzam Ciotkę Kasie i Wujka Wojtka…. Bo to byla moja rodzina Bogiem silna. Nie wiem, co ja skłoniło do odwiedzenia wujka. Ale na przykład obecność Witka budziła nie tylko u mnie, ale i u mamy uczucie, jakiego doświadcza żeglarz, gdy stwierdza na busoli, że kierunek, w którym szybko zmierza, jest całkowicie rozbieżny z kierunkiem właściwym, a on okrętu zatrzymać nie może. Żeglarz wie, że każda sekunda oddala go coraz bardziej od wytyczonego szlaku, lecz uznanie, że się z nim rozminął, równałoby się stwierdzeniu, że zguba jest nieuchronna.” Odeszła mama na wieki. I nie ma się nikogo o kogo zapytać, i nic opanowalo zycie, i jeździ się po świecie z walizką i z pudłem książek, i właściwie bez ciekawości. Co to właściwie za życie: bez domu, bez odziedziczonych rzeczy, bez psów. Gdyby się miało przynajmniej wspomnienia. Ale kto je ma? Gdyby dzieciństwo było, ale jest jak pogrzebane. Może trzeba być starym, aby dosięgnąć tego wszystkiego? Dobrze to chyba być starym… Od półtora z górą wieku, wiecznym spokojem odpoczywają  moi ziomkowie w dworskich czy zamkowych kaplicach. Toteż śmiech wielkimi falami zalewał mnie raz po razie i najzupełniej mną zawładnął. Bo teraz już po wszystkim, a ja przetrwałem. Siedzę jeszcze w swoim pokoju przy lampie; jest chłodno, bo nie mam odwagi spróbować pieca; a nuż by kopcił i znów bym musiał uciekać. Czułem się nieco wyczerpany po tym wszystkim, rzekłbym, niemal nadwerężony… Gdybym jednak nie był ubogi, kupiłbym sobie przede wszystkim dobry piec i paliłbym czystym, mocnym drzewem, które jest z gór, a nie tymi namiastkami, których swąd tak ściska pierś i głowę mąci. Naraz czułem, że wzrasta we mnie odrobina lęku. Jeszcze raz wyszedłem na wieś. Coś pchnęło mnie na drugą stronę ulicy, lecz zacząłem tylko przyśpieszać kroku i zlustrowałem mimowolnie garstkę ludzi przed sobą, nie widząc na nich nic szczególnego. Ujrzałem wszakże, że jeden z nich zawsze już był przede mną…  Nie mogłem powstrzymać uśmiechu radości i uśmiechałem się wskroś wszystkiego ku słońcu, ku kwiatom. Krok miałem nieśmiały, jak krok dziecka, ale lekki niezwykle, pełen wspomnień dawnego chodzenia. Po powrocie z burzliwej przechadzki do nikąd, pomyślałem swobodniej: powinno sie czekać i gromadzić sens i słodycz przez całe jedno życie. Umiera się, jak się zdarzy; umiera się śmiercią, jaka należy do tej choroby, którą się ma. Bo odkąd znane są wszystkie choroby, wiadomo także, iż rozmaite śmiertelne zakończenia należą do chorób, a nie do ludzi; pacjent poniekąd nie ma nic do roboty… Najbliższe rzeczy mają już tony dali, ktoś je zabrał i tylko ukazał, nie podał; a co odnosi się do dali: rzeka, mosty, długie ulice i place, i wszystko, co rozrzutnością oddycha, to ustawiło tę dal za sobą… Po wystepie w Domu Kultury na temat wspolczesnej literatury słońce razilo mnie na tarasie, ukazując się na przeciw… Wtem przyszli koscielni przyjaciele do mnie, by powiedzieć mi, że zostałem wybrany papieżem Kościoła Rzymskiego… Nie wszyscy mówili głosem wystraszonym… byli bohaterowie, ktorzy śpiewali coś, mówili sobie. Po wspaniałym festynie juz odeszli. Pozostałem z własną wizja Kościoła. Obejrzałem okazyjnie księżyc w nocy, ale nagle chmury znow mi go zakryly… Powiedzą, że umarł ciężką swoją śmiercią. A śmierć przyszła ksiazeca zła i teraz trwonila…Znalazłem się u bram nieba. Smierć papieża… prawda o życiu, śmierć przyjaciel przyszła teraz aż do mojego domu, w rzeczy samej – do Watykanu. Moi swiatobliwi poprzednicy, nie wszyscy oni mieli własną śmierć. Ci mężowie, którzy ją nosili w zbroi, wewnątrz, jak więźnia, ci bohaterowie, co stawali się starzy i mali i potem na olbrzymim łożu, niby na otwartej scenie, wobec całej familii, służby i psów, dyskretnie i po magnacku oddawali ducha. I dzieci ich, nawet najmniejsze, miały nie jakąkolwiek dziecięcą śmierć – lecz skupiały się w sobie i umierały tym, czym już były, i tym, co byłoby z nich wyrosło… Odkrywamy siebie w innych…, nawet w innej ojczyźnie. A teraz moja ojczyzna jest tam, gdzie zaczyna się Rosja. W samym sercu Europy rozlozyla sie Polska, słodka ojczyzna moja. Niepodobna zrozumiec tego kraju bez jego duchowości, bez tych przyjaznych i gościnnych ludzi, z ich różnorodnością przygody życia. O nich traktują moje eseje, szkice z podróży do Austrii, Czech, Hiszpanii, Francji, Anglii, Norwegii, Rosji, Szwecji, Tajlandii, Brazylii, Argentyny, Meksyku, Stanów Zjednoczonych, Wybrzeża Kości Sloniowej i na Wyspy Kanaryjskie. To zapis wędrówek autora przez historię i dzień dzisiejszy odwiedzanych miejsc. Prawdziwa lekcja twórczego podróżowania. akie miasta podobają mi się w Polsce mojego zycia: starówka w Gdańsku,  ulice idące ku pobrzezu Motlawy… katedra z kolumnach wieżyczek. Ale także Ełk z jego mocnymi budowlami. Białystok z planami jak w Krakowie i zamkiem Branickich. Kielce z “zapadnieta w grunt” katedra. Zaskakujący kolorami Poznań, Szczecin z jego skrywanymi teraz gwiazdzistym układem ulic i placów.  Piotrkowska w Łodzi… Aleja NMP w Czestochowie z żołnierzem radzieckim stojacym jeszcze na wysokim postumencie. Dzisiaj na placu Bieganskiego stoi tam skromny pomnik Marszałka Piłsudskiego. Nadto obdarzam sentymentem place starego Przemyśla. A wszędzie w polskich miastach juz tylko fragmenty dawnych epok zapisane w architekturze. Widzę jeszcze Elbląg z jego nowo budowana historia, Jelenia Górę, wieś Niechorze rozlokowana nad Baltykiem- moja kiedys a teraz już opieczentowana jedynie historia generacji- mojej i nowej, czyli wiekowa, choć z dzielnica ‘Spa and Wellness’ pod ceglana latarnia… Nawet na widokowkach wszystko pozostaje uproszczone, sprowadzone do kilku trafnych, jasnych płaszczyzn jak twarz na obrazie Maneta. I nic nie jest marne ani zbędne… Ale wreszcie juz kończę się uczyć patrzyć. A wy juz wiecie, ze wszystko co napisałem jest zle, niczyje. Żyć, podróżować, pisać. Być może najbardziej autentyczną literaturą jest dzisiaj ta, która nie posługuje się czystą wyobraźnią i fikcją, lecz mówi bezpośrednio o faktach i rzeczach, owych szalonych i zawrotnych przemianach, które nie pozwalają uchwycić świata jako całości. Wielu pyta mnie, jak to się dzieje, że nie męczą mnie dalekie i częste podróże. Męczymy się raczej w domu, we własnym mieście i własnym świecie udręczeni przez obowiązki i kłopoty, przebici tysiącem codziennych trujących strzał, przytłoczeni przez idole własnego plemienia. W dodatku to w domu rozgrywa się nasze życie, szczęście i nieszczęście, namiętność, los. Podróż, nawet najciekawsza, jest zawsze pauzą, ucieczką, doświadczeniem braku odpowiedzialności, odpoczynkiem od wszelkiego prawdziwego ryzyka… Zamierzylem jeszcze skreślić słowa o polskiej Solidarności z 1981 roku – opisać w przyszłości te moja chorobe… Nie udało się… Jak powiedziałem moje podróże do świata, to podróże przez struktury życia. .. o możliwościach albo niemożliwościach spotkania się ludzi… Ale nie traćmy chwil na słowa! ja mogę żyć tylko sercem, wy zaś żyjecie według zasad. Umieram O jednej twarzy, która zeszpecilem upadkiem z drewnianych a zakręcanych schodów mojej klasycznej willi. Nieunikniony koniec wszystkiego, śmierć – po raz pierwszy stanęła przede mna z nieprzepartą siłą. I ta śmierć tutaj, była wcale nie tak daleka jak mu się przedtem zdawało. Istniała przecież we mnie samym, czułem to. A czym była ta nieunikniona śmierć – nie tylko nie wiedziałem, nie tylko nigdy nawet o tym nie myślałem, ale myśleć nie umiałem i nie śmiałem.” Tak wiec śmierć zastała mnie jako arystokrate. Ja za arystokrację uważam siebie i ludzi takich jak ja , mogących się powołać w przeszłości na trzy, cztery uczciwe pokolenia rodzin, które osiągnęły najwyższy poziom kultury (talent i rozum to jeszcze co innego), ludzi, którzy nigdy przed nikim się nie płaszczyli, nigdy na nikogo nie liczyli, tak jak mój ojciec i dziadek. Umieram we własnym domu, gdzie nawet ściany spieszą człowiekowi z pomocą… Przyszła nowa generacja ludzi. Poczułem się jak winowajca.  Winowajca czuje się gorzej niż niewinny- o ile wie, że to z jego winy stało się nieszczęście… Okropne jest to, że my ludzie starzy, którzy mamy za sobą przeszłość – nie w miłości, ale w grzechu – nagle zbliżamy się do istoty czystej, niewinnej… Odchodzę na emeryturę mojego życia przezywana w niebiosach. Ja Quasimodo rozpętanej cywilizacji technicznej. Jakże przy tym wzruszająca była opieka udzielona  “istocie tak nieszczęśliwej przez istotę tak potworną.” Quasimodo ratujący ojczyzne ludzkich a pierwszych wartosci, skazaną na śmierć. “Bo zetknęły się i wspomogły dwie skrajne krzywdy – jedna wyrządzona przez społeczeństwo, druga – przez przyrodę.” Katedra Sw. Piotra stala sie dla mnie nie tylko społeczeństwem, lecz również wszechświatem, lecz również całą przyrodą. Nie śniłem o innych grzędach niż witraże zawsze w kwiatach, o innym cieniu niż cień kamiennego listowia, które wyrastało, bujne i pełne ptaków, z kęp saksońskich kapiteli, o innych górach niż gigantyczne wieże kościoła, o innym oceanie niż Paryż szumiący u ich stóp. Miejsca schronienia otaczano tak wielką czcią, że jak głosi podanie, moc ich niekiedy rozciągała się także na zwierzęta. Stąd na katedrze pomniki zwierzęce także… Kto będzie po mnie Namiestnikiem Chrystusa?  Nie wydaje mi się zresztą, aby błaznowal w mym zyciu wciaz jeszcze, bym zdawał sobie jasno sprawę z uczuć, które wzbudzałem i których doznawałem. “Duch, zamieszkujący w tym nieudanym ciele, musiał być z konieczności też ułomny i głuchy.” I to, co odczuwałem w tej chwili, było dla mnie niejasne, niewyraźne, nieokreślone. Tylko radość przebijała przez to wszystko, choc górowała nad nią wciaz jeszcze próżność. Ale moja posępna i nieszczęsna twarz promieniała. Bo oto wreszcie prawda została ujawniona! Lżej mi na sercu,  Panienka z Jasnej Gory musi przyznać, żeśmy ją potraktowali z największą łagodnością. My, Czestochowianie, mylnie na ogół oceniamy rozmiary terenów, o jakie powiększyliśmy nasze miasto. Od czasów Napoleona Częstochowa urosła niepomiernie, wchłaniając w siebie dwie sąsiednie wioski: Czestochowke i Stara Częstochowe. I zaiste o wiele więcej straciła na piękności, niż zyskała na wielkości… Odchodze w glorii swiatel tego miasta. A moje serce, zgodnie ze wspolczesna fizyka, bynajmniej uznaje logistyke próżni… Więc to tak! Klasztor Najswietszej Marii Panny! Najświętszą Marię Pannę oblegają w jej domu, naszą czarna Panią łaskawą!  Naraz powstał z tronu Bóg i rzecze:-“Wstań, Bogdanie! Masz słuszność! Daję ci urząd Szymona! Masz słuszność! To we mnie mierzą. Niejedna czarownica jest pod opieką kościoła, a kościół jest pod moją opieką!” Ujrzałem wyraźnie wnętrze swej duszy i naraz zadrżałem. Przerażonym spojrzeniem ogarnąłem dwie kręte ścieżki, którymi przeznaczenie wiodło dwa losy aż do punktu przecięcia, gdzie je bezlitośnie o siebie roztrzaskało. Pomyślałem o obłędnej niedorzeczności ślubów wieczystych, o bezsensie czystości, o marności nauki, religii, cnoty, o bezużyteczności Boga. Zapamiętale pogrążałem się w złych myślach coraz głębiej i głębiej, aż wreszcie wybuchnąłem wewnętrznym, szatańskim chichotem… Typowośc to koniec świata! Pozostaje synem uchodźcy,  mama zostawiła dom i zamieszkała na Slasku… I teraz każdy z nas jest w innej sytuacji. Powiedzialbym wiec, ze Tobie skrzydła dane są po to, byś ulatywał na nich w obłoki, a mnie, po to, by przypaść do ziemi i skrzydłami osłaniać pisklę przez niebezpieczeństwem… Widzisz czy rozumiesz teraz lepiej: z jakąś młodzieńczą, fałszywie pojętą ambicją obraziłem się na coś takiego w życiu, na co się nikt nie obraża. Zacząłem mieć pretensje do przebiegu wydarzeń, do samej historii. Rozpocząłem zatarg z historią i po dziś dzień wyrównuje z nią porachunki. “A bogowie grają w kości i nie pytają wcale czy chcesz przyłączyć się do gry (…) Bogowie kpią sobie z twojego poukładanego życia (…) nie przejmują się zbytnio ani naszymi planami na przyszłość ani oczekiwaniami. Gdzieś we wszechświecie rzucają kości i przypadkiem wypada twoja kolej. I odtąd zwyciężyć lub przegrać – to tylko kwestia szczęścia.” Kochani, chce Wam przekazać słowo jednania. Bo slowo to ciało duszy. Człowiek rodzi się do życia – a nie by się do niego przygotowywać. Owszem tworzylem dla historii, ale zamierzylem życie podobne do życia innych zawiazac. “I oto, kiedy zaczął się walić ów złoty i marmurowy gmach złego smaku, przyszedł On, lekki, odziany w światłość, ostentacyjnie ludzki, umyślnie prowincjonalny, galilejski, i od tej chwili zniknęły narody i bogi, i ukazał się człowiek, człowiek – cieśla, człowiek – oracz, człowiek – pasterz. Wśród stada owiec o zachodzie słońca, człowiek, który nie brzmiał ani trochę dumnie, człowiek uwieczniony wdzięczną pamięcią we wszystkich matczynych kołyskach i we wszystkich malarskich galeriach świata.”

Mężczyzna powinien zacisnąć zęby i dzielić losy ojczystego kraju. Uważam to za oczywiste. Co innego kobiety, dzieci. Może w każdym życiorysie obok działających w nim osób musi uczestniczyć nieznana tajemnicza siła, postać niemal symboliczna, która przybywa na pomoc nie wzywana… Czy aby nie mieliśmy szczęścia. Trafiliśmy do najstraszniejszego z obozów karnych.

“Na początku w mróz gołymi rękami łamaliśmy gałęzie na szałasy. I nie uwierzysz, ale powoli sami się pobudowaliśmy. Postawiliśmy sobie baraki, ogrodzenie, zbudowaliśmy karcery, wieże strażnicze – wszystko sami. I zaczął się wyrąb, ścinanie drzewa. Po ośmiu wprzęgaliśmy się do sanek, woziliśmy pnie, po pierś zapadając się w śnieg. Długo nie wiedzieliśmy, że wybuchła wojna. Ukrywano to przed nami. I nagle – propozycja. Na ochotnika na front do batalionów karnych, a kto wyjdzie cało ze wszystkich bitew – będzie wolny. A potem ataki i ataki, kilometry kolczastego drutu pod prądem, miny, moździerze, całe miesiące huraganowego ognia. Nie bez powodu nazywano żołnierzy z naszych batalionów skazańcami. Kładło nas pokotem. Jak ja wyżyłem? Ależ wyobraź sobie, że to krwawe piekło było rajem w porównaniu z okropnościami obozu (…)”

Tylko nieliczni przeżyli. Ale to wiedzmy: Bog zrobi gleboka dezyzje. Objawia się zahartowane klęskami charaktery, ludzie nie zepsuci, bohaterscy, gotowi do czynów wielkich, desperackich, niezwykłych. Są to cechy bajeczne, oszałamiające, i one właśnie stanowią o moralnym obliczu pokolenia. Bog przez całe stulecia wywyższał człowieka nad zwierzę- i wznosił go ku wyżynom nie kij, ale muzyka: czar powabnej prawdy, powab jej wzorców. Kochany braciom,  siostro! śmierć to przyjaciel, talent to inna rzecz…

Zagrać w życiu dwie role…walczyć to jest życie. To nic, ze jako Namiestnik Chrystusa od lat nie obejmujesz żadnej funkcji czy nowej odpowiedzialności.  W życiu (…) istnieją rzeczy, o które warto walczyć do samego końca. Tworzyć piękno, kompleksowa a pozytywna interpretacje dobrego życia, aspektów i barwna prawdę, nieśmiertelność,  wierność Chrystusowi.

Trzeba umieć myśleć wstecz o drogach w nieznajomych stronach, o niespodzianych spotkaniach i rozstaniach, których nadejście widziało się dawno.  Była to radość dla kogoś innego. Tak więc widzicie, zacząłem pisać o dziecięcych chorobach, co poczynają się tak dziwnie w tylu ciężkich i głębokich przemianach, o dniach w cichych, bezszmernych izbach i o rankach nad morzem, o morzu w ogóle, o morzach, o nocach podróżniczych, co w dal szumiały hen w górze i z wszystkimi gnały gwiazdami… Ale zachowalem wspomnienia wielu nocy miłosnych, z których żadna nie była równa drugiej…Nadto przechowalem do dzis apel matki, żeby nie czytać przy jedzeniu…to chyba dobrze! Również jej zabiegi, żeby wszystko w mieszkaniu na czas koledy, było białe… i to uczucie (jeszcze nie jako doswiadczenie ale uczucie jeno) unosze je wciąż, niose je jeszcze, przez moje a terazniejsze juz życie… Naraz słysze miarowy szmer za oknem…Ale cierpliwie czekam na powrót wspomnień… Bo dopiero kiedy wspomnienia “krwią się staną w nas, spojrzeniem i gestem, czymś bezimiennym i nie dającym się odróżnić od nas samych, dopiero wtenczas zdarzyć się może, iż w jakiejś bardzo odosobnionej godzinie pierwsze słowo poezji wstanie pośrodku nich i z nich wyjdzie.” Owszem ktos zarzuci mi: twoje teksty nie są żadne…to prawda. Bo powstawały w moich chwilach bardzo burzliwych. Tutaj trzeci, On jest parawanem, za którym odgrywa się dramat ludzi. On jest hałasem u wejścia do księgi życia.  On opisywał dla mnie, jakby nieświadomie, historie dwojga ludzi, którzy… utrudniali sobie życie.

“A tymczasem oni mieszkają wśród ludzi, nie ci Trzeci, ale ci dwoje, o których można by mówić tak nieskończenie wiele, o których jeszcze nigdy nic nie powiedziano, mimo że cierpią i działają, i rady sobie dać nie mogą.” W moim życiu wszystko teraz jest Trzecie, właśnie ponieważ jest tak nierzeczywiste. Jeszcze wciąż przemierzam świat, choć już w teatrze z XVIII stulecia zauważam dziury, gdzie tylko mole z krawędzi lóż tłuką się w beznadziejnej próżni… Śmieszne to. Ale siedzę tu w moim pokoiku, ja, Bogdan, który skończył dwadzieścia osiem lat naszego pontyfikatu i o którym nikt nic nie wie. Siedzę tu i jestem niczym. A jednak – to nic zaczyna myśleć i myśli…Idę za wspomnieniami do szkoły, gdzie na pauzie szkolnej, jem kropkę chleba i jabłko… Ja ten chłopiec z nazbyt obszerna czapka, spójrzcie… nieustannie otwieram się na nowy swiat: byc moze wszyscy  znają najdokładniej przeszłość, której jeszcze nie było nigdy? Czy może być, że wszyscy się mylą? Ale już wybrałem wolność. W tej perspektywie widzę,  iż 

Śmierć to jedyna rzecz, której nie udało się nam całkowicie zwulgaryzować.

Bo popatrzcie: “Nigdy tak wielu nie było manipulowanych przez tak nielicznych.”

I osobiscie zapragnalem zmieniać świat. Doszedłem jednak do wniosku, że mogę jedynie zmieniać samego siebie. A ty możesz budzić mnie trzykrotnym stukaniem do drzwi, ale wiedz- już potem nie mogę zasnąć. 

Dzisiaj mam już 83 lata i jako papież  zamknąłem się w seminarium naszego życia, przeczuwajac moje podeszłe lata. Palą się tutaj dwie świece w literackiej kaplicy, jakze jasno i bialo dokola. A ja widzę u poduszki dwa plody kolo mnie: jedno to dziecko, to drugie- to smierc… A przez lustro obejrzeć moglem gęsty, prawie pożywny jakby moj uśmiech, choc juz  w zupełnie wyprzątniętej twarzy.

czerwone Gitary

Stanislaw Barszczak, Misja Chrystusa otwiera nowy swiat—–
Kiedys przed laty napisalem opowiesc o “dumnym rycerzu”. Jest to ballada o krzyzowcu, a jej gleboki sens zawarłbym teraz w słowach popularnej piesni: “Wolniej, wolniej wstrzymaj konia. Dokąd pędzisz w stal odziany? Może tam gdzie błyszczą w dali
Jeruzalem białe ściany. Pewnie myślisz że w świątyni zniewolony Pan twój czeka, zebyś przyszedł go ocalić, zebyś przybył doń z daleka! Wolniej, wolniej, wstrzymaj konia. Byłem dzisiaj w Jeruzalem. Przemierzałem puste sale, Pana twego nie widziałem. Pan opuścil święte miasto, przed minutą, przed godziną. W chłodnym gaju na pustyni z Mahometem pije wino. Wolniej, wolniej, wstrzymaj konia. Chcesz oblegać Jeruzalem. Strzegą go wysokie wieże, strzegą go mahometanie. Pan opuścił święte miasto. Na nic poświęcenie twoje! Po cóż niszczyć białe ściany, po cóż ludzi niepokoić. Wolniej, wolniej, wstrzymaj konia. Porzuć walkę niepotrzebną. Porzuć miecz i włócznię swoją. I jedź ze mną, i jedź ze mną. Bo gdy szlakiem ku północy podążają hufce ludne, ja podnoszę dumnie głowę i odjeżdżam na południe…” Czy nasze uczucia, milosc, bojowanie codzienne- to walka w erze kosmosu niepotrzebna? Mielismy wlasnych Krzyzowcow, wspomne tylko, ktorzy z Rzeczypospolitej jechali do Ziemi swietej, by ja bronic przed “niewiernymi”… A teraz w Polsce jestesmy powolani, by czcic pamiec matek i ojcow szczegolnie. Przypomina mi sie tutaj piekna piesn:”Gdy zapłonał nagle swiat bezdrożami szli przez śpiący las. Równym rytmem młodych serc, niespokojne dni odmierzał czas. Gdzieś pozostał ognisk dym, dróg przebytych kurz, cień siwej mgły …A tylko w polu biały krzyż, nie pamięta już, kto pod nim śpi … Jak myśl sprzed lat, jak wspomnień ślad, wraca dziś pamięć o tych, których nie ma… Żegnał ich wieczorny mrok, gdy ruszali w bój, gdy cichła pieśń. Szli, by walczyć o twój dom wśród zielonych pól – o nowy dzień. Bo nie wszystkim pomógł los wrócić z leśnych dróg, gdy kwitły bzy. Nawet w szczerym polu biały krzyż nie pamięta już, kto pod nim śpi …”(por. K.Klenczon, Biały krzyż) Uwazam, ze naszym bohaterom wschodzące słońce swieci jeszcze wciaz, i dzisiaj zabłyśnie im znów, i będą wolni jak czlowiek z domu na wzgorzu, o ktorym mowi ta piesn: “Był dom co stał na wzgórzu, wśród chmur i burz… pieknie w promieniach wschodzacego slonca on lsnil. W tym domu mieszkal człowiek, wspominał on często tam jego miłość. Z okien tego domu wypatrywal jej i po kryjomu, wylewal niejedną łzę. Ten dom znal te historie… ale to nie wróci juz.” Moze znamy inne wersje “Domu wschodzacego slonca”: “Już słońce zaszło w dali i mgła się ściele do stóp. Idziemy dalej i dalej tam, gdzie tylko ciemność i chłód. Zniszczone potem twarze, zmęczony pusty wzrok. Szczeniacki świat naszych marzeń, prysł zdeptany setką stóp. Nie raz nas los doświadczył, nie raz byliśmy na dnie, lecz nikt się z nas nie skarżył, bo nasz świat nie lubi łez. Niewielu z nas zostało, a resztę zabierze czas. By wrócić sił za mało już…a zresztą świat ‘przeklął nas’. Nie mówcie nic nikomu, wędrówki mam już dość. Ja wrócić chcę do domu- tam gdzie na mnie czeka ktoś.” Za czarne chmury zagląda już noc, w łóżeczku mały chłopiec śpi. Sen jakiś dziwny wykrzywił mu twarz, pod powiekami łza lśni. Wczoraj wieczorem dowiedział się on, że jest w Orleanie taki dom. Wschodzącym Słońcem nazwali go tam, i żyją w nim chłopcy jak on… nadzieja nie zgaśnie w nich- ze będą wolni jak on… “Gdy słońce wschodzi hen nad piękny kraj, gdzies wśród łąk, gdzies wśród wzgórz, daleki słychać śpiew. Gdy pyta ktoś i nie wie nikt, a to moja pieśń, szalona myśl, ze ptakiem chciałem być…O ptaku mój, tak chciałbym ja tak jak Ty, pośród wzgórz, być wolnym, wzbić się ponad step pośród chmur i łąk I lecieć tak jak Ty. Tak szybko mija czas i marzenia me, staną się jak skrzydła Twe prawdziwe- jak Twój lot. Będzie tak, jak chciałeś Ty, bo ja nigdy już nie wzniosę się hen ponad losu mrok…” Za prymasem Stefanem Kard. Wyszynskim zabierajacym glos w Katedrze sw Jana w ogarnietej wojna Warszawie poeta pisze:”Pocisk dom rozwalił, nie masz matko domu, pali się Warszawa, pali znika w ogniu i w dymie. Pali się Warszawa, pali, znika w ogniu i w dymie. Krwawią nasze serca, pieką nasze rany. Jeszcze mi pozostał matko ten ostatni już granat. Nie płacz matko, nie płacz, nie mnóż mej udręki… Padli moi przyjaciele i już pusto jest wokół. Padli moi przyjaciele i już pusto jest wokół. Żegnaj miasto, żegnaj, rośnie łuna krwawa. Przyjdą po mnie, przyjdą inni, i znów będzie żyć Warszawa. Przyjdą po mnie, przyjdą inni, iznów będzie żyć Warszawa.” A matka znow odpowie: “Ech! Ptaku mój ty nie wiesz sam, jak chciałabym twe skrzydła mieć, jak chciałabym wśród chmur twych żyć, jak chciałabym twe serce mieć. Gdy słońce zaśnie, gdy zapadnie mrok, zniknie też smutna moja pieśń, stęskniona myśl. I spyta ktoś nie zgadnie nikt, a to mój był głos, szalona myśl, ze ptakiem chciałam być…Ech! Ptaku mój ty nie wiesz sam, jak chciałabym twe skrzydła mieć, jak chciałabym wśród chmur twych żyć. Jak chciałabym twe oczy mieć, nie widzieć łez i zła…” Dokad szedlem, tam twoja byla pomoc Matko Boza. Wypraszaj mi laske przebywania wsrod polskich lanow zboz…Zupełnie przypadkiem dziś ten plik fotografii w ręce mi wpadł. Na zdjęciach sprzed paru lat, jesteśmy nieśmiali tak, inni tak, inni tak… Ale pamiętam nas z tamtych lat, ztych niemodnych słów. Pewnie znów się będziesz ze mnie śmiał, ze się rozmarzyłe tak, z mam skłonność do lirycznych nut. A potem wymyslalem cię nocą przy blasku świec, nauczyłem się ciebie po prostu chcieć. Wystarczyła mi chwila niewielka, byś imię miał, byś po prostu się stał… Przepiekne slowa wyspiewuje Anna German: “W słońcu w uśmiechach dzieci, w kwiatach w świergocie ptactwa, w rzek zakolach, w chabrach co skrzą się w młodych owsach, w nasturcjach brzozach i topolach, w morzu co zdaje się ulatać unosić błękit, w jedno splatać z niebem pogodę tak jak one … W poszumie lasów wichrów dzwonie, w ciszy co snem otula pola Kujaw, Pomorza i Mazowsza, w spokoju starców i snach matek Polska, Polska….Ojczyzna nasza, nasza Polska. Gdziekolwiek staniesz wszędzie tam, przydrożnym krzyżem zakpi olcha. Słyszysz. To idzie polskie wojsko, powstańcy i obrońcy granic, polegli wymordowani. Słyszysz. To idą dziarsko nasi, to idzie nieugięta Polska, przez mróz i wicowe, przez zawieje, przez przebiśniegów srebrny śmiech, przez sad wiśniowy gdy bieleje, kwitnący jakby znowu śnieg obsypał, gęsto pośród drzew. Przez koncert pszczół lipcowych w polu, a potem przez kwitnące wrzosy, dojrzewającą jabłek czerwień. Przez spracowane ojca dłonie, które nie ciążą i nie bolą… Ręce wznoszące dom bez przerwy Polski, Polski. Ojczyzny naszej Polski, Polski w dolinach osłoniętych cieniem, na wzgórzach porośniętych łąk, w jeziorach głębiach i płyciznach, gdziekolwiek jestem jest mój dom, gdziekolwiek jesteś jest twój dom. Własny i wierny jak sumienie i nierozłączny jak cierpienie. Gdziekolwiek jesteś … jest Twój dom. Jest twój dom, jest twój dom. Słońce pośrodku wszystkich słońc. Dom, dom, dom…” Wtem zaslyszalem bijace dzwony pobliskiej swiatyni: “Gdy słońce wschodzi hen nad piękny kraj, Gdzieś tam, daleko stąd, Kościelny słychać dzwon. I pyta ktoś i nie wie nikt, a on, Wzywa nas, gdzie ludzie są, Pragną Jezusa… Więc pójdźmy razem, Ty i ja, Gdzie słychać wciąż “Marana tha”. Młody bracie w Chrystusie, Opuść swój domj, opuść swój kraj, Idź, gdzie ten słychać dzwon. Gdy słońce zgaśnie, gdy zapada zmrok, Wspomnij tych, którzy tam są, Gdzie słychać ten dzwon. Gdzie wzdycha wciąż spragniony Boga lud, Gdzie dżungle są, bananów moc, I gdzie kapłanów brak… Wiec czsami chcę wyjechać na wieś, gdzie się zatrzymał w polu czas, chcę w nieruchomym stawie, zobaczyć swoję twarz. Chcę wyjechać na wieś, dojrzałe wiśnie z drzewa rwać. W glinianym piecu upiec chleb ostatni może raz… Ale zaraz powraca mi tez swiadomosc misji Chrystusa, o porzuconej milosci, ktora bynajmniej otwiera mnie na wciaz nowy swiat.

Stanisław Barszczak- Wojciech i Katarzyna (tajemnica serc)

I

Niezwykle urokliwe, wręcz hipnotyzujące jest zachodnie wybrzeże bajecznie  mocno Zielonej Wyspy. Właśnie tam znajduje się dziś większość irlandzkojęzycznych okręgów, zwanych An Gaeltacht. Ich mieszkańcy jako pierwszy język deklarują mowę swych celtyckich pradziadów. Odkrywanie prawdziwej, dzikiej Irlandii zaczynamy od półwyspu Dingle, hrabstwa Kerry – krainy deszczu. Stąd wypłynął w poszukiwaniu rajskiej krainy święty Brendan wraz z grupką mnichów. Podczas swej odysei nie odnalazł raju, ale prawdopodobnie zawinął na tratwie do wybrzeży Ameryki Północnej, wyprzedzając tym samym o dziesięć wieków Krzysztofa Kolumba. Gdyby wtedy wiedział, że tylu rodaków pójdzie w jego ślady… Półwysep Dingle jest piękny i magiczny. Dominuje dziki górski krajobraz, łagodzony występującymi tu i ówdzie malowniczymi jeziorami. Zazwyczaj przemierza się go samochodem, wąskimi, czarnymi drogami, które często pokrywają się z linią brzegu wyspy. Z jednej strony wznoszą się góry Brendon, z drugiej – opada przepaść. Ocean wcina się zachłannie w ląd, tworząc liczne zatoki. Od czasu do czasu skaliste, groźnie wyglądające wybrzeże ustępuje piaszczystym, niezwykle szerokim plażom. Wściekłe, spienione fale rozbijają się o strome, klifowe wybrzeże. Dalej, na horyzoncie, rozciąga się kojący błękit Atlantyku. Nisko nad głową wiszą ciężkie, nabrzmiałe chmury. Zanosi się na ulewe – deszcz jest tu absolutny, wspaniały i przerażający i jest tu po prostu obowiązkowym dopełnieniem krajobrazu. Nie zraża, raczej sprzyja refleksji. To znów przez ołowiane niebo przebija się słońce. Poczucia nierzeczywistości dopełnia tęcza. Rozlewającą się dookoła zieleń łąk porządkują niskie, regularne, kamienne murki. One oddzielają ziemię O’Briana od łąk O’Donella. Między długimi źdźbłami traw kryją się tajemnicze kamienie z ogamicznymi napisami i płaskorzeźbami w kształcie krzyża. Jednym z głównych zabytków półwyspu, a zarazem jego największą zagadką jest wczesnośredniowieczne Oratorium Gallarusa, jeden z najstarszych zachowanych obiektów sakralnych. Świątynia, przypominająca kształtem czółno odwrócone do góry dnem, wzniesiona z łupków kamiennych bez żadnej zaprawy murarskiej, wprawia w osłupienie. Ludzie się tu modlili, ale chyba  również spali- dopuszczeni byli do niej wszyscy wierni, nie tylko wybrani…

Na zachodzie półwyspu Dingle znajduje się najbardziej wysunięty na zachód skrawek Europy – Slea Head. Na cyplu stoi biały potężny krzyż z Chrystusem w towarzystwie Matki Boskiej i Marii Magdaleny. A patrząc w dal jakby czuwają nad łowiącymi łososie rybakami, albo modlą się za milion irlandzkich dusz w dalekiej Ameryce. Opieka tej Trójki przydawała się także swego czasu mieszkańcom widocznych stąd wysp Blasket, niewielkiego, spowitego we mgle archipelagu – niebijącego już, legendarnego serca Irlandii, źródła inspiracji wielu poetów. Otoczony niebezpiecznymi wodami archipelag był esencją Irlandii, którą tworzą surowy klimat, twardzi ludzie i druidyczna magia. W czasach pierwszej wojny światowej na wyspach mieszkało “dwieście osób.” Rządził król, dzieci pod czujnym okiem dwóch nauczycielek uczyły się w szkole, a każde z pól miało własne imię. To pokazuje miłość tych ludzi do przyrody. Bez tej miłości nikt nie przetrwałby na wyspach Blasket. Jak potężne musiało być to uczucie, skoro podczas zimy całymi tygodniami nie można było otworzyć drzwi od chałupy przez hulający “wiatr.” Jak ogromna musiała to być miłość, skoro podczas zimowych sztormów całymi miesiącami byli zupełnie odcięci od świata. Dzięki tej izolacji utrzymały się tu zwyczaje oraz język irlandzki w najczystszej postaci. 

Wyspiarze ostatecznie skapitulowali w latach pięćdziesiątych i przenieśli się na główną wyspę. I właśnie mieszkańcy wysp Blasket na nowo uczyli Irlandczyków gaelickiego. Dziś jeszcze można poczuć ducha pustelniczego życia na archipelagu. Podążając wzdłuż wybrzeża, na północ od półwyspu Dingle, wkraczamy do hrabstwa Clare, gdzie… kończy się świat. Potężna przepaść i nic więcej. Tak zapewne wyobrażali sobie skraj świata podtrzymywanego przez trzy żółwie olbrzymy. To klify Moheru, wizytówka tej części Europy. Irlandczycy, znani z ogromnego talentu do snucia opowieści, uwielbiają mroczne historie o spektakularnych samobójstwach popełnianych na urwiskach. Stajemy na zboczu klifu i spuszczamy wzrok, załujemy, że nie jesteśmy ptakiem albo latającą postacią z obrazów Marca Chagalla. W dole ogromne fale rytmicznie uderzają w niezłomną kamienną ścianę. W górze znowu rządzi “wiatr”. Chwilami zdaje się wręcz unosić zahipnotyzowanych pięknem krajobrazu turystów, kradnie im kapelusze, wyrywa aparaty fotograficzne. Uporczywie próbuje rozgonić całe towarzystwo, mieć klify Moheru na wyłączność. Z tutejszym surowym klimatem kontrastuje wesoła natura Irlandczyków. Idąc ulicami, głośno podśpiewują pod nosem. Robią tak zwłaszcza w Doolin, maleńkiej rybackiej wsi, Mekce miłośników celtyckiego folku. Tam liczą się trzy puby: O’Connors, McGann’s i McDermott’s. Zbici w grupki Irlandczycy mokną w deszczu, paląc papierosy przed lokalami. Krople deszczu gaszą papierosy.  W pubach nigdy nie brakuje klientów. Jedzą śniadanie z gorącą herbatą. W spożyciu tego napoju Irlandczycy wyprzedzając nawet Anglików, wiodą też prym na świecie. Później piją kawę, często po irlandzku. Do obiadu ciemnobrązowy, gęsty guinness. Później drugi, czasem trzeci. Gdy w Irlandii zamówisz piwo dziesięć razy, to dziewięć razy barmanka bez pytania o gatunek, poda ci guinnessa. Wieczorem czas na szklaneczkę whiskey. Cztery napoje, typowe dla Zielonej Wyspy, na zmianę ze strugami deszczu, napędzają mieszkańców do życia. W ten zaklęty krąg chętnie włączają się turyści… Udając się dalej ku Gwieździe Północy, wkraczamy do królestwa kamienia. Stopniowo wyrastają przed nami wapienne wzgórza Burren. Księżycowy, ubogi w roślinność krajobraz w czasach podboju Irlandii przez Cromwella został opisany przez jednego z jego ludzi tymi słowami: „Brakuje tutaj drzew, żeby człowieka powiesić, brakuje tutaj wody, żeby człowieka utopić, brakuje tutaj ziemi, żeby człowieka pogrzebać”.  Są za to kamienie, które oprócz zielonych łąk i poszarzałych owiec wpisują się w krajobraz. Przyjmując różne postaci, towarzyszą tu ludziom od zawsze. Jakie tajemnice kryje słynny dolmen Poulnabrone? Dlaczego grobowiec wybudowano akurat w tych mistycznych górach? Kto jest tu pogrzebany? Jak to możliwe, że budowla stała już, gdy Egipcjanie w pocie czoła zaczynali trwającą dwadzieścia lat budowę piramidy w Gizie? Wielkie średniowieczne krzyże celtyckie z Kilfenory też są z kamienia, starannie wyrzeźbione z ogromnych monolitycznych brył, przypominają, że stąpamy po Wyspie Świętych. A okrąg na chrześcijańskim krzyżu symbolizuje tak ważne dla Celtów Słońce.  Z kamieni oczywiście zbudowany jest też XV-wieczny, otoczony bagnami, malowniczy zamek Dunguaire. Ale kamienie na polach też chcą być podziwiane. Tak samo jak szkielety wielu domów. Jeden, dwa, trzy, jedenaście, dwadzieścia dwa… szkielety całych wsi, które podczas kolejnych fali emigracji stopniowo pustoszały, zamieniając się w cmentarzyska kamieni. Tu wszystko, co nie było kamieniem, dawno przegrało nierówną walkę z wiatrem, słońcem i deszczem… 

II

Wojciech pierwszy raz przyjechał do Irlandii z dalekiej Italii za namową wuja Konrada. Jest coś magnetycznego w podróżowaniu samemu, mawiał sobie. Wtedy zatrzymał się w domku letniskowym na wysepce Achill, na zachodzie kraju. Kilka lat później kupił tam stary rybacki dom, w którym spędzał wakacje z książkami, pisał i odpoczywał. Jego „Dziennik irlandzki” (Irisches Tagebuch) zawiera osiemnaście opowiadań stworzonych na podstawie obserwacji życia na Zielonej Wyspie. Ta niewielka objętościowo książeczka (146 stron) zaskakuje bogactwem i różnorodnością tematów. W Irlandii opisywanej przez Wojciecha policjant zatrzymujący samochód do kontroli drogowej rozmawia z kierowcą o tym, jaka była pogoda w dni, gdy rodziły im się wnuki, a jaka, kiedy żonie jednego z nich wyrwano ząb trzonowy. Seans w kinie, wyznaczony na godzinę dwudziestą pierwszą, rozpoczyna się wówczas, gdy zbiorą się wszyscy księża, miejscowi i letnicy; a zbierają się niespiesznie, bo przecież „kiedy Pan Bóg stworzył czas – stworzył go dosyć dla wszystkich”. Irlandia w tamtym okresie była krajem biednym, pełnym opustoszałych wiosek i domów wystawionych na sprzedaż, krajem, z którego wielu musiało emigrować w poszukiwaniu pracy. A jednak Irlandczycy zachowywali pogodę ducha, kwitując niemiłe zdarzenia zwrotem „mogło być gorzej” lub „nie martwiłbym się tym”. Zachwycają szczególnie jego dwa opowiadania. Pierwsze to „Boże, chroń nas”. Wojciech, nie mogąc z powodu wczesnej godziny wymienić pieniędzy w kantorze, był już zdecydowany wynająć pokój w hotelu i czekać na ranny pociąg do Westport następnego dnia. Zawiadowca stacji Dublin wyliczył, że pobyt w hotelu będzie kosztował tyle samo co podróż pociągiem, i zaoferował mu przejazd na kredyt. Na miejscu zaś okazało się, że w Westport nie można wymienić pieniędzy, i trzeba je w tym celu przesłać do Dublina… Drugim opowiadaniem jest „Jeśli Kevin chce się napić,” – kwintesencja irlandzkiego humoru, absolutne mistrzostwo, którego nie da się streścić; trzeba przeczytać…. Czytam tę książkę, powracam do poszczególnych fragmentów – i wciąż mam wrażenie, że jej tak naprawdę nie przeczytałem; że umknęło mi zbyt wiele, że nie doceniłem należycie jej walorów, piękna języka. W pełni zasługuje na nadane jej miano „najmniejszego arcydzieła świata”… Ale możemy poznawać Wojciecha zaczynając od lektury jego pierwszej ksiazki “Gdzie byłeś Arkadiuszu”. Jej bohater Arkadiusz idzie na wojnę. Dowiaduje się, czym jest obowiązek i jak niewielkie znaczenie może mieć sprzeciw. Zaczyna zdawać sobie sprawę, z tego że w pewnych okresach historii liczą się jedynie strony, że jego nacja każe mu opowiedzieć się po stronie jednej z nich, co niekoniecznie jest zgodne z jego przekonaniami. Uświadamia sobie fakt, że jest jedynie zębatką w jej wielkim kole, która sumienie i moralność winna po prostu wsadzić sobie do kieszeni. Niezależnie od tego, jakie nazwisko nosi bohater Wojciecha w tej książce – bo jest ich przynajmniej kilku – w każdej formie jest jednak wciąż wygnanym z raju Arkadiuszem-Adamem…

Rok 1916 w Connemara zaczął się ulewnym deszczem… Na horyzoncie ogladamy teraz Kylemore Abbey (irl. Mainistir na Coille Móire), to jest na zawsze niezapomniane opactwo w zachodniej części hrabstwa Galway w Irlandii, nad brzegiem Kylemore Lough, zbudowane w stylu neogotyckim przez Mitchella Henry’ego w 1868 r. (pałac, przekształcony później w klasztor) i w latach 1877-1881 (kościół). Architekt w romantycznej manierze połączył w budynkach opactwa motywy i detale zaczerpnięte ze słynnych obiektów sakralnych Wysp Brytyjskich. Wnętrze kościoła klasztornego jest bogato zdobione inkrustacjami i witrażami. W pobliżu kościoła znajduje się duży ogród w stylu wiktoriańskim, z pawilonami ogrodowymi i zabytkowymi szklarniami… A dzisiaj już 23 dzień kwietnia, czas wielkanocny. Wojciech przyjechal powozem do klasztoru przed 21.00. W rozmownicy byla para turystów z Niemczech. Ona lekko i wolno ubrana. On w sposobie ruchów i w zachowaniu jest bardzo kosmopolityczny, jakby chciał  obwieszczać każdemu, że cały świat powinien być niemiecki. Wszystko powinno być oświecone, kosmopolityczne, a nie szowinistyczne; co więcej, że każdy może być w pełni aktualnie Niemcem. Jako intendentowi klasztoru ‘przejscie’ furty nie sprawiło Wojciechowi żadnej trudności…

Uczucie Wojciecha do Siostry Katarzyny przez ostatnie pół roku wzrosło niepomiernie, do stopnia nieśmiertelnej miłości, powiem. Ich obecnemu spotkaniu towarzyszyło wspomnienie z Sewilli. Oni byli tam pół roku temu podczas Wielkanocnej procesji..Tysiące ludzi wylegają wtedy na ulice Sewilli, aby choć przez chwilę spojrzeć na posągi świętych i kolorową procesję przesuwającą się powoli przez ulice i aleje Sewilli. Czasami tłumy nie pozwalają nawet na zerknięcie na posągi świętych na platformach. Wojciech i Katarzyna mieli drogo oplacone miejsce na balkonie naprzeciwko Katedry,  z widokiem na trasę, przez którą przebiega procesja Semana Santa. Zaszczyt bycia costaleros, niosących platformy, przysługuje tylko raz w życiu. Ilość chętnych byciem costalero przekracza tysiąckrotnie ilość dostępnych miejsc. Niesienie platform jest to głównie męskie zajęcie z tego względu, iż niektóre pasos, ważą powyżej 2.000 kg, i potrzeba miesięcy praktyki, aby grupa mogła unieść jedną platformę. Średnio 40 mężczyzn niesie jedną platformę, dźwigając ciężar 50 kg przypadający na jedną osobę (średnio) aż przez 8 godzin! I tylko mężczyźni niosą pasos. Tuż za platformami ze świętymi, idą ubrani w wysokie, szpiczaste czapki, wyglądający jak członkowie ku klux klanu, penitenci. Są to grzesznicy, biorący udział w pochodzie Wielkiego Tygodnia. Grzesznicy chowają się pod maskami i wysokimi czapkami, co znaczy iż tylko Bóg wie, kim oni są. Trasa procesji Wielkanocnej w Sewilli, wiedzie z Plaza de la Campana na południe, wzdłuż Calle Sierpes, obok Katedry, oraz wokół Giraldy i pałacu biskupów. Każdego dnia, podczas trwania Semana Santa, wczesnym przedpołudniem ze wszystkich kościołów w Sewilli, wyruszają ruchome platformy ze świętymi, które przechodzą wolno przez miasto i po paru godzinach wracają do punktów wyjścia (swoich kościołów). Zakończenie uroczystości następuje w Wielki Piątek, ale wcześniej o północy, pasos opuszczają kościoły i w akompaniamencie tłumów na ulicach Sewilli, obchodzą miasto przez większą część nocy. Semana Santa w Sewilla jest religijną uroczystością i okazją do żarliwej modlitwy dla wiernych. Nastrój każdego dnia Semana Santa zmienia się. Otwierająca, radosna procesja w Niedzielę Palmową, aż do mrocznej procesji w Wielki Piątek, która przedstawia ukrzyżowanie Chrystusa i wreszcie radosna chwila z Niedzieli Zmartwychwstania Jezusa Chrystusa.

Zakończenie Wielkiej Nocy następuje rano w Wielki Piątek. Największą atrakcją i kulminacją obchodów Świąt Wielkiej Nocy w Sewilli, jest przybycie do katedry paso z wizerunkiem La Macarena, przedstawiającej patronkę torreadorów i patronkę Sewilli. Odbywa się to pomiędzy 3 a 6 nad ranem. Na obchody Świętego Tygodnia w Sewilli zjeżdżają się tłumy z całej Hiszpanii, Europy i świata. Wielu obcokrajowców jest ciekawych sposobu obchodzenia tego pięknego, kościelnego święta. Ten piękny festiwal przekracza barierę religijnego wydarzenia i jest to świetny okres na zwiedzenie Sewilli… Harmonogram obchodów Wielkiej Nocy w Sewilli zmienia się z roku na rok. Ogólny program Semana Santa ukazuje się w lokalnych, hiszpańskich gazetach i jest przydatny, jeżeli zamierzasz wiedzieć gdzie i co się dzieje… I tak np. w Wielki Czwartek kobiety w Sewilli ubierają się na czarno.Turyści nie powinni wtedy ubierać się w szorty czy podkoszulki z krótkim rękawem. Innym, interesującym sposobem, aby docenić ogrom i piękno podniosłej atmosfery Semana Santa w Sewilli,  jest wizyta w kościele, skąd pochodzą pasos. Dwa, najważniejsze kościoły są w Basilica de la Macarena i Basílica de Jesús del Gran Poder. Zobaczysz tu nieprzerwany strumień parafian, zaglądających do kościoła, aby oddać hołd Maryi i podziwiać piękne platformy, które znajdują się wewnątrz świątyń. Rzeczywiste trasy i czasy procesji Semana Santa są inne każdego roku. Są one ustalane na spotkaniach o nazwie “Cabildo de Toma de Horas”, które odbywa się  na 14 dni przed Niedzielą Palmową… Costaleros niosący pasos posuwają się wolno w korowodzie w takt pieśni żałobnych, których rytm jest wybijany na olbrzymich bębnach, a monotonne dźwięki muzyki, czasami urozmaicają krótkie, improwizowane seatas, są to żarliwe hymny w stylu flamenco, opiewające Mękę Pańską i smutek Matki Boskiej. Przygotowania do Świętego Tygodnia (Semana Santa) zaczynają się na kilka tygodni wcześniej, kiedy to cofradias (niosący posągi świętych), niezmordowanie ozdabiają setki pasos, wydając mnóstwo pieniędzy i oszczędności na kostiumy i drogocenne kamienie. Każda figura w pochodzie, reprezentuje część drogi krzyżowej lub kościelnej historii z Nowego Testamentu. Nie uwierzysz, ale jest to przepiękne święto, doświadczysz czegoś naprawdę niezwykłego i podniosłego. Można zobaczyć prawdziwą, hiszpańską kulturę i folklor nie tylko Hiszpanii, ale regionu Andaluzji…

III

Ten kto nie pamięta historii jest związany tym -aby żyć jeszcze raz. Wojciech na swoje trzydzieści trzy lata wyglądał teraz pięknie, jego kasztanowe oczy mówiły same za siebie. Właśnie przestał mówić  językiem francuskim. Lekcja francuskiego była skończona. Katarzyna była dla niego jak starszy o dwa lata brat, z widocznymi za kornetem włosami prezentowała się nad wyraz urokliwe. Nie odbiegali od siebie wzrostem. W świetle naftowych lamp na bielutkich obrusach, ustawionych przy niebieskich ścianach, stanowili teraz idealna parę… Zrobiło się juz zupełnie czarno w klasztornym ogrodzie, tylko okno palacowej kancelarii bilo przeczystym blaskiem na zawnatrz, kiedy Siostra Katarzyna spoczywajac na torsie Wojciecha  kontynuowała tę jedyną schadzke z oblubiencem. A Wojciech okladając ją serdecznymi uściskami jakby zmienił ton; nagle pozwolił sobie, żeby jego myśli odzwierciedlaly jeszcze piękniejszy blask, bo światło dnia.

– Pomyślisz, że coś jest nie tak gdy próbuję wytłumaczyć, co czuję że nadal potrzebuję twojej miłości po tym wszystkim, czego dokonałem. Wierz mi, wciąż jestem tym samym chłopakiem, choć ubrany w habit jak na bal, a mimo to zawsze będę z tobą. 

Naprawdę tego chciałem, pragnąłem  zmian, nie mogłem spędzić życia na dnie,

w cieniu stać i tylko przez szybę

spoglądać na świat morza. Dlatego wybrałem sumienną wolność. Codziennie odkrywałem jej nowy smak. Ale zachwyciło mnie nigdy nic, czego bym sie nie spodziewał. Nie czekaj mnie Kylemore. Bo przecież nigdy Cię nie opuściłem, w żadnym szaleństwie. Każdego dnia byłem Ci wierny. Więc bądź zawsze przy mnie… A co do majątku i co do sławy. To nie był do prawdy mój cel. Chociaż światu się wydawało, że tego właśnie chciałem. To złudzenie; i nie jest ono tym, czym miało być. Odpowiedź zawsze była taka sama: Kocham Cię i mam nadzieję, że i Ty mnie kochasz. Czy powiedziałem zbyt wiele? Myślę, że to wszystko, co miałem do powiedzenia. Jedyne co możesz dla mnie zrobić, to uwierzyć w szczerość każdego mojego słowa. Ale powtórzę Ci: Nie czekaj mnie Kylemore. Bo przecież nigdy Cię nie opuściłem, w moim szaleństwie, każdego dnia byłem Ci wierny. Wiec pozostań przy mnie na zawsze.

– Czy pamietasz – przerwała słowa Wojciecha Katatarzyna – jak na obrzeżach wielkiego miasta chodziliśmy przed rokiem, również wiosennego dnia, na Sant Liorenc del Munt w Barcelonie, następnie odwiedziliśmy cztery naturalne parki Katalonii: Cadi Moixero, Montserrat, Sant Llorenc del Mun I serra l’Obac i Montseny, wreszcie naturalny rezerwat del Llobregat.. Odkrywalismy miasto bogate w piękno, symbolizm i szarość, jak rowniez kilka tajemnic kryjących się w urokliwych ulicach Barcelony, a przede wszystkim Parc de la Ciutadella…

-Byliśmy w Montserrat (kontynuował Wojciech). To tez usiedliśmy na tarasie, gdy słońce rzucało cienie na okoliczne szczyty, szklankę lub dwa lokalne wina w ręku, a czyste, czyste, górskie powietrze sprawiało, że obudziliśmy się z łatwością  po naszej wspinaczce. Czy nadal masz jakiekolwiek wątpliwości, bo ja nie: aromat świeżo przygotowanego, posiekanego posiłku i szklanki muszli, przekona nawet najbardziej utwardzonego podróżnika, że ​​po prostu nie ma lepszego sposobu na życie w górach. To takie chwile, które sprawiają, że praca jest warta swieczki… więc wciąż powtarzam sobie, kiedy zapalam światło po północy, po nowej podróży, aby opisać ja przed nastaniem koniecznej codzienności…

– Hotel był szczęśliwie mieszanką tradycyjnego stylu Katalonii, (z gotyckimi przejsciami) i eleganckiej nowoczesnej wygody. Tam poczułam pierwsze promienie słońca, w chłodnym, górskim powietrzu. Widziałam, jak słońce wzrasta w wielu miejscach, ale to było coś magicznego. Nabrało nam to trochę czasu, gdy już upewnilismy się, że nie straciliśmy żadnej bajecznej chwili. A potem wróciliśmy do “naszej chatki” na kilka godzin przed śniadaniem…

No dobrze, zegar wskazywał godzinę mocno po północy, gdy Katarzyna spojrzała w okno. A świat budził się znów do pierwszego brzasku. 

(koniec)